استفاده از چارچوب حسابداری WA+ در ارزیابی تبخیروتعرق و بهره‌‌وری آب (منطقه مورد مطالعه: حوضه آبریز پلاسجان)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری منابع آب، گروه مهندسی آبیاری و زهکشی، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

2 دانشیار گروه مهندسی آبیاری و زهکشی، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

3 استادیار پژوهشی موسسه تحقیقات آب وزارت نیرو، تهران، ایران.

چکیده

رویکردهای نوین در تحلیل وضعیت داده‌های پایه منابع آب در قالب سیستم (WA+) توانسته به عنوان یک روش استاندارد در حسابداری منابع آب مطرح شود. در این پژوهش با رویکرد حسابداری آب WA+، ارزیابی از تبخیر و تعرق حوضه برای تعیین میزان بهره‌وری آب انجام گرفت. با توجه به میزان بارش منطقه، جریان انتقالی از حوضه کارون، کسری منابع آب، جریان خروجی از حوضه و تبخیر تعرق موجود در هر کلاس کاربری اراضی، کاربرگ منابع و مصارف آب محاسبه شد. سپس با محاسبه کاربرگ تبخیر تعرق، مصارف مفید و غیر مفید از یکدیگر تفکیک ­شدند. در کاربرگ خدمات کشاورزی نیاز آبی محصولات موجود در هر کاربری محاسبه و در نهایت بهره­وری آب و زمین در سال آبی 97-1396بدست آمد. نتایج نشان داد که از حجم 8/548 میلیون ‌مترمکعب آب ورودی به سیستم، 5/465 میلیون‌مترمکعب صرف تبخیر و تعرق و 9/41 میلیون‌مترمکعب بصورت جریانات سطحی است. در کاربرگ دوم برای کشت‌های منتخب در کاربری اراضی میزان تبخیر، تعرق و برگاب با محصول Wapor فائو استخراج و براین‌اساس حجم 3/264 میلیون‌مترمکعب به عنوان حجم مفید در فعالیت‌های کشاورزی و محیط‌زیست و 1/201 میلیون‌مترمکعب به عنوان تبخیروتعرق غیرمفید تعیین شد. همچنین میزان بهره‎وری آب در هر کلاس کاربری‌اراضی براساس بیوماس محصولات هر کاربری تعیین شد. نتایج این کاربرگ نشان داد که اراضی آب مدیریت شده بیشترین میزان بهره‌وری اب را به میزان 28/1 داشته‌اند. نتایج سیستم حسابداری آب (WA+) در حوضه پلاسجان حاکی از حجم بالای تبخیروتعرق غیرمفید و از دست رفتن آب بوده که پیشنهادهای تمهیدهای مدیریتی برای کاهش این موضوع بایست در نظر گرفته شود.نکاهش

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Using Water Accounting Plus Framework for Evapotranspiration and Water Productivity Assessment

نویسندگان [English]

  • Zahra Rahimzadeh kivi 1
  • Saman Javadi 2
  • Neamat Karimi 3
  • Mehdy Hashemy shahdani 2
  • Hamid Kardan moghaddam 3
1 PhD student, Department of Water Engineering, College of Aburaihan, University of Tehran, Tehran, Iran.
2 Department of Irrigation Engineering, Aburaihan Campus, University of Tehran, Tehran, Iran.
3 Assistant Professor, Water Research Institute, Ministry of Energy Water Research Institute, Tehran, Iran.
چکیده [English]

New approaches in analyzing the status of basic water resources data in the WA+ framework have been able to be introduced as a standard method in water resources accounting. In this study, with WA+ water accounting approach, evaluation of basin evapotranspiration was performed to determine water productivity. According to the amount of rainfall in the region, the transfer flow from Karoon basin, the shortage of water resources, outflow from the basin and evapotranpiration in each land use class, the resource base sheet was calculated. Then, by calculating the evapotranspiration sheet, benefical and non-benefical consumptions were separated from each other. In the sheet of agricultural services, the water demand of the products in each landuse was calculated and finally the water and land productivity for the priod 1396-97 was obtained. The results showed that of the 548.8 million cubic meters of water entering the system, 465.5 million cubic meters are evapotranspirated and 41.9 million cubic meters are surface flowed. In the second sheet, for representive crops in land use, the amount of evaporation, transpiration and interception were extracted with Wapor product. Accordingly, 264.3 million cubic meters was determined as a benefical volume in agricultural and environmental activities and 201.1 million cubic meters as non-benefical evapotranspiration. Also, the amount of water productivity in each land use class was determined based on the biomass of the products of each land use. The results of this worksheet showed that the managed water lands had the highest water productivity of 1.28 kg/m3. The results of water accounting system (WA+) in Plasjan basin indicate a high volume of non-benefical evapotranspiration and water loss, and suggestions for management measures to reduce this issue should be considered.

کلیدواژه‌ها [English]

  • water acoounting
  • demand and supply
  • Evapotranspiration
  • water productivity
  • Sheet
Droogers, P., Simons, G., Bastiaanssen,W., Hoogeveen,J. (2010) Water Accounting Plus (WA+) in the Okavango River Basin.
Giordano, M., Scheierling, S.M., Tréguer, D.O., Turral, H. and McCornick, P.G. (2019) Moving beyond ‘more crop per drop’: insights from two decades of research on agricultural water productivity. International Journal of Water Resources Development, pp.1-25.
Guerschman, Juan Pablo, Albert IJM Van Dijk, Guillaume Mattersdorf, Jason Beringer, Lindsay B. Hutley, Ray Leuning, Robert C. Pipunic, and Brad S. Sherman. (2009) ‘Scaling of Potential Evapotranspiration with MODIS Data Reproduces Flux Observations and Catchment Water Balance Observations across Australia’. Journal of Hydrology, 369 (1): 107–19.
Hunink, J., Simons, G., Suárez-Almiñana, S., Solera, A., Andreu, J., Giuliani, M., Zamberletti, P., Grillakis, M., Koutroulis, A., Tsanis, I. and Schasfoort, F. (2019) A simplified water accounting procedure to assess climate change impact on water resources for agriculture across different European river basins. Water, 11(10), p.1976.
Karimi, P., Bastiaanssen, W.G. and Molden, D. (2013) Water Accounting Plus (WA+)--a water accounting procedure for complex river basins based on satellite measurements. Hydrology & Earth System Sciences, 17(7).
Karimi, P., Bastiaanssen, W.G.M., Sood, A., Hoogeveen, J., Peiser, L., Bastidas-Obando, E. and Dost, R. (2014) Spatial evapotranspiration, rainfall and land use data in water accounting–Part 2: Reliability of water accounting results for policy decisions in the Awash basin. Hydrology and Earth System Sciences Discussions, 11, pp.1-44.
Khaleghi, N. (2016) Comparison of effective rainfall estimation methods in agriculture. Journal of water and sustainable Development, 2(2), pp 51-58. [In Farsi].
Kiyani, A., Sedaghatdost, A. (2016) Water efficiency and ways to improve it. Agricultural Research, Education and Extension Organization, Deputy for Extension, Agricultural Education Publication. [In Farsi]
Molden, D. (1997) Accounting for Water Use and Productivity, SWIM Paper 1, International Water Management Institute, Colombo, Sri Lanka.
Molden, D., Murray-Rust, H., Sakthivadivel, R. and Makin, I. (2003) A water-productivity framework for understanding and action. Water productivity in agriculture: Limits and opportunities for improvement, (1).
Rahimpour, M., Karimi, N., Roozbahani, R., Eftekhari, M. (2018) Validation and Calibration of FAO’s WaPOR Product (Actual Evapotranspiration) in Iran Using In-Situ Measurements. Iran water resource research journal, 14(2). Pp249-262 [In Farsi].
UN: System of Environmental Economic Accounting for Water, United Nation Statistics Division, Geneva. (2007).
WASB (Water Accounting Standards Board). (2014) Water accounting conceptual framework for the preparation and presentation of general purpose water accounting reports.