ارزیابی روشی جدید جهت محاسبه دبی عبوری در سرریزهای خطی مورب

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری گروه علوم و مهندسی آب، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اهواز.

2 گروه مهندسی آبیاری و آبادانی، دانشکده مهندسی و فناوری کشاورزی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج، ایران

3 استادیار، گروه عمران سازه‌های دریایی، دانشکده مهندسی دانشگاه علوم و فنون دریایی، خرمشهر، ایران.

چکیده

سرریزهای لبه تیز یکی از سازه­های مهم در آبگیری از رودخانه­ها و از رایج­ترین ابزار اندازه­گیری شدت جریان در مجاری روباز هستند که جهت تنظیم سطح آب و عبور سیلاب به طور گسترده در سیستم­های انتقال آب و کانال­های آبیاری و زهکشی استفاده می­شوند. یکی از انواع سرریزهای لبه تیز، سرریز زاویه­دار است که با افزایش طول موثر تاج، امکان عبور دبی بیشتر با هد کمتر و در نتیجه راندمان بالاتر و به تبع آن کاهش هزینه­های سیستم آبیاری را فراهم می­نماید. در این تحقیق از 165 داده­ آزمایشگاهی موجود که از دو فلوم به عرض­های 5/0 و 52/0 متر و با هفت نسبت طول سرریز به عرض فلوم (L/B) از 14/1 تا 86/3 و شش ارتفاع تاج سرریز از 10/0 تا 506/0 متر و در شرایط جریان آزاد بدست آمد، استفاده شد. در این پژوهش، از عمق بحرانی عبوری روی تاج سرریز جهت محاسبه بده عبوری استفاده شد و با ارائه ضریب هندسی سرریز که کلیه مشخصات هندسی این سازه را در بر می­گیرد، رابطه­ای جدید جهت محاسبه دبی عبوری به طور مستقیم و بدون نیاز به ضریب دبی ارائه گردید. نتایج این تحقیق نشان داد که با افزایش ارتفاع تاج، هد جریان و زاویه سرریز نسبت به افق، دبی عبوری افزایش می­یابد. همچنین نتایج نشان داد که رابطه جدید با R2 = 0.9984 از دقت بالایی جهت اندازه­گیری و عمق بحرانی و دبی جریان برخوردار است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Evaluation of a New Method for Calculating Discharge in Oblique Linear Weirs

نویسندگان [English]

  • Kazem Alahdadi 1
  • Mohammad Ansari Ghojghar 2
  • Ehsan Parsi 1
  • mehdi Behdarvandi Askar 3
1 Ph.D. Candidate, Department of Water Science and Engineering, Faculty of Agriculture and Natural Resources, Islamic Azad University Ahwaz, Ahwaz, Iran.
2 Department of Irrigation and Reclamation Engineering, College of Agriculture and Natural Resources, University of Tehran, Karaj, Iran.
3 Assistant Professor, Department of Offshore Structures, Faculty of Marine Engineering, Khorramshahr University of Marine Science and Technology, Khorramshahr, Iran.
چکیده [English]

Sharp crested weirs are one of the most important structures in the river intake and are the most common instruments for measuring the intensity of flow in open channels, which are widely used in water transmission systems and irrigation and drainage canals to regulate water levels and floods. One of the types of sharp crested weirs is angular weir, in which by increasing the effective length of the crown, more discharge is allowed to pass with less head, resulting a higher efficiency and consequently a reduction in irrigation system costs. In this study, 165 existing laboratory data obtained from two flumes with widths of 0.5 and 0.52 m and with seven ratios of weir length to flume width (L/B) of 1.14 and 3.86 and six weir crown heights of 0.10 m to 0.506 m were used in free flow conditions. In this study, the critical depth of flow passage over the weir crown was used to calculate the flow rate. Also, a new function was developed to calculate the flow rate directly and without the need for flow coefficient by presenting the geometric coefficient of the weir, including all the geometric characteristics of the structure. The results of this study showed that by increasing the height of the crown, the flow head and the weir angle relative to the flow horizon increase. The results also showed that the new relationship with R2 = 0.9984 has high accuracy for measuring critical depth and flow rate.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Critical depth
  • discharge coefficient
  • oblique weirs
Aichel, O.G. (1953). Discharge ratio for oblique weirs. Zeitschrift des Vereins Deutscher Ingenieure. 95 (1), 26–27 (in German)
Aya, M & Mansour, T. (2018). Discharge coefficient of oblique sharp crested weir for free andsubmerged flow using trained ANN modelMd. Water Science, Volume 32, 2018 - Issue 2.
Borghei, S.M. Vatannia, Z. Ghodsian, M. Jalili, M.R. (2003). Oblique rectangular sharp-crested weir. Water Marit. Eng. 156 (WM2), 185–191.
Borghei, S.M. Kabiri-Samani, A.R. Nekoee, N. (2006). Oblique weir equation using incomplete self-similarity. Can. J. Civ. Eng. Vol. 33.
Brater, E.F. & King, H.W. (1976). Handbook of Hydraulics, sixth ed. McGraw-Hill, New York.Emiroglu,
Bos, M.G. (1976). Discharge measurement structure. International Institute for Land Reclamation and Improvement, Wagemingen. the Nederland’s.
Hager, W.H. (1994). Broad crested weir. Journal of Irrigation and Drainage Engineering. volume 120, No.1, January/February 1994.
Mansoor, T. (1999). Study of skew weirs and sluice gates. PhD Thesis. Univ. of Roorkee. India
Mohammed, A. Y. and Golijanek-Jendrzejczyk, A. (2020). Estimating the uncertainty of discharge coefficient predicted for oblique side weir using Monte Carlo method. Flow Measurement and Instrumentation. Volume 73, 101727.
Mohammed, A. Y. and Sharifi, A. (2020). Gene Expression Programming (GEP) to predict coefficient of discharge for oblique side weir. Applied Water Science. 10:145.
Muhammad, M. M. Ismail, A. Otun J. A. and Adie D.B. (2015). Modelling of Flow Over Oblique Compound Crested Weirs. Project: Hydraulic modelling of flow resistance in bio-engineered channels.
Swamee, P.K. Ojha, C.S.P. Mansoor, T., (2011). Discharge characteristics of skew weirs. J. Hydraul. Res. 49 (6), 818–820 Samuel Egnew Tingey, Discharge Coefficients of Oblique Weirs, Utah State University MASTER OF SCIENCE.
Shafai Bajestan, M. (2011), Basic Concepts and Applications of Physical-Hydraulic Modeling Shahid chamran University, Iran, 328P.
Ramamurthy, A.S. Tim, U.S. Rao, M.J. (1987). Flow over sharp-crested plate weirs", Journal of Irrigation and Drainage Engineering, ASCE, 113(2), pp. 163-172.
Tullis, J.P., Amanian, N. and Waldron, D. (1995). Design of Labyrinth Weir Spillways. Journal of Hydraulic Engineering, (ASCE), 121(3): 247-255.
Tuyen, N.B. (2006). Flow Over Oblique Weirs. M.Sc. Thesis. Delft University of Technology. Delft, the Netherlands.
Vries, M.D., (1959). Report WL, Delft Hydraulics, In Dutch.
Zaji, A. H. Bonakdari, H. Shamshirband, Sh. (2016). Support vector regression for modified oblique side weirs discharge coefficient prediction. Flow Measurement and Instrumentation. DOI: 10.1016/j.flowmeasinst.2016.08.006.
Zakwan, M. & Iqbal Khan. (2020). Estimation of Discharge coefficient for side weirs. Water and Energy International. 62(11):71-74.