بهبود کارآیی مصرف کود با پایش شاخص تغذیه نیتروژن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش‌آموخته دکتری، گروه مهندسی آبیاری و زهکشی، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران، تهران، ایران

2 استاد، گروه مهندسی آبیاری و زهکشی، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران ، تهران، ایران

3 دانشیار، گروه مهندسی آبیاری و آبادانی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران

4 دانشیار، گروه مهندسی آبیاری و زهکشی، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

مدیریت مصرف نیتروژن (N) در طول فصل رشد گیاه، نقش مهمی در دستیابی به حداکثر عملکرد و کاهش مخاطرات زیست محیطی دارد. تعیین شاخص تغذیۀ نیتروژن (NNI) یکی از روش‌های تشخیص شرایط نیتروژنی گیاه می‌باشد. هدف از این پژوهش بررسی نقش پایش NNI در بهبود مدیریت مصرف نیتروژن بود. آزمایش مزرعه‌ای در طول دوره رشد ذرت تابستانه در پاکدشت تهران طی سال‌های 1394 و 1395 انجام شد. پارامتر‌های عملکرد دانه، ماده خشک گیاه و غلظت نیتروژن موجود در آن‌ها از هفت تیمار صفر (N0)، 50(N1) ، 100(N2) ، 150 (N3)، 200(N4) ، 250 (N5) و 300 کیلوگرم نیتروژن در هکتار(N6) در طول فصل رشد اندازه‌گیری شدند. نتایج نشان داد که پایش NNI در طول فصل رشد قادر است تغییرات شرایط نیتروژنی گیاه در تیمارهای مختلف را نشان دهد. NNI در تیمار بهینه (N4) که بیشترین عملکرد را به ازای مقدار نیتروژن کمتری تولید کرده بود از سایر تیمار‌ها به یک نزدیکتر بود. همچنین، عملکرد نسبی دانه زمانی که NNI کوچکتر از یک می‌شد با شیب ثابت کاهش می‌یافت. مقدار کارایی زراعی و بازیافت نیتروژن در N4 نسبت به سایر تیمارها بیشتر بود. کارایی مصرف آب در N4، N5 و N6 در هر دو سال کشت، تقریبا با یکدیگر برابر و بیشتر از سایر تیمارها بودند. این نتایج نشان می‌دهند که کارایی مصرف آب و نیتروژن در تیمار بهینه که NNI نزدیک‌‌تری به یک داشت بیشتر از سایر تیمارها بود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Monitoring Nitrogen Nutrition Index to Improve Fertilizer Use Efficiency

نویسندگان [English]

  • Arash Ranjbar 1
  • Ali Rahimikhoob 2
  • Hamed Ebrahimian 3
  • Maryam Varavipour 4
1 Former Graduated Student, Irrigation and Drainage, College of Aburaihan, University of Tehran, Tehran, Iran
2 Professor, Department of Irrigation and Drainage Engineering, College of Aburaihan, University of Tehran, Tehran, Iran
3 Associate professor, Department of Irrigation and Reclamation Engineering, College of Agriculture and Natural Resources, University of Tehran, Karaj, Iran
4 Associate Professor, Department of Irrigation and Drainage Engineering, College of Aburaihan, University of Tehran, Tehran, Iran
چکیده [English]

The nitrogen (N) consumption management during the plant growth season plays an important role in achieving maximum crop yield and reducing environmental hazards. Determination of N nutrition index (NNI) is one of the methods for diagnosing plant N status. The main objective of this study was to investigate the role of monitoring NNI in improving nitrogen consumption management. The field experiment was carried out during the growth period of summer maize in Pakdasht region, southeast of Tehran, in 2015 and 2016. Grain yield, dry matter and nitrogen concentration of crop samples from seven treatments including: 0 (N0), 50 (N1), 100 (N2), 150 (N3), 200 (N4), 250 (N5) and 300 kg N. ha-1 (N6) were measured during the growing season. The results showed that NNI monitoring during the growing season could show the variation of N status in different treatments. In addition, NNI was closer to one in the optimal treatment (N4), which produced maximum dry matter with less N application, as compared with other treatments. Moreover, the relative grain yield decreased with a constant rate whenever the NNI was less than one. Agronomy and recycling efficiencies for the N4 treatment were higher than the ones in the other treatments. Water use efficiency of N4, N5 and N6 treatments in both cultivation years was almost equal and more than the ones of other treatments. These results indicated that the water and nitrogen use efficiencies were higher in treatment with NNI closer to 1 (optimal treatment) as compared to other treatments.

کلیدواژه‌ها [English]

  • maize
  • Water use efficiency
  • nitrogen use management
Ata-Ul-Karim, S.T., Yao, X., Liu, X., Cao, W., Zhu, Y. (2014). Determination of Critical Nitrogen Dilution Curve Based on Stem Dry Matter in Rice. PLOS ONE, 9(8), 1-12.
Behdadian, A., Soltani, A., Zeinali, E., Ajam Norouzi, H., Masoumi, H. (2013). 'Evaluation of nitrogen fertilizer management effects on yield in flowering stage of rapeseed in Gorgan region', Journal of Crops Improvement, 15(1), 163-174 (In Farsi).
Colnenne, C., Meynard, J.M., Reau, R., Justes, E., Merrien, A.,(1998). Determination of a critical nitrogen dilution curve for winter oilseed rape. Annals of Botany. 81, 311-317.
­Dobermann, A. (2007). Nutrient use efficiency. Measurement and management. In: Kraus, A., Isherwood, K. and Heffer, P., Eds., Fertilizers Best Management Practices. Proceeding of International fertilizer Industry Association, 7-9 March 2007, Brussels, Belgium, 1-22.
Dordas, C. A. (2011). Nitrogen nutrition index and its relationship to N use efficiency in linseed. European journal of agronomy, 34(2), 124-132.
Fageria, N.K. and Baligar, V.C., (2005). Enhancing nitrogen use efficiency in crop plants. Advances in agronomy, 88,97-185.
Gheysari, M., Mirlatifi, S.M., Homaee, M., Asadi, M.E. and Hoogenboom, G., (2009a). Nitrate leaching in a silage maize field under different irrigation and nitrogen fertilizer rates. Agricultural water management, 96(6), 946-954.
Gheysari, M., Mirlatifi, S.M., Bannayan, M., Homaee, M., Hoogenboom, G. (2009b). Interaction of water and nitrogen on maize grown for silage. Agricultural Water Management. 96, 809–821.
Greenwood, D. J., Lemaire, G., Gosse, G., Cruz, P., Draycott, A. and Neeteson, J. J. (1990). Decline in percentage N of C3 and C4 crops with increasing plant mass. Annals of Botany. London.66: 425–436.
Horowitz, W. (1970). Official Methods of Analysis. 11th Edition Association of Official Analytical Chemists, Washington, D.C.
Hussain, G., & Al-Jaloud, A. A. (1995). Effect of irrigation and nitrogen on water use efficiency of wheat in Saudi Arabia. Agricultural water management, 27(2), 143-153.
Justes, E., Mary, B., Meynard, J.M., Machet, J.M. and Thelier-Huché, L., (1994). Determination of a critical nitrogen dilution curve for winter wheat cropsAnnals of botany, 74(4), 397-407.
Lemaire, G. and Meynard, J.M., (1997). Use of the nitrogen nutrition index for the analysis of agronomical data. Diagnosis of the nitrogen status in crops,.45-55.
Li, W., He, P., & Jin, J. (2012). Critical nitrogen curve and nitrogen nutrition index for spring maize in North-East China. Journal of plant nutrition, 35(11), 1747-1761.
Plenet, D., Lemaire, G., (2000). Relationships between dynamics of nitrogen uptake and dry matter accumulation in maize crops. Plant and Soil, 216, 65–82.
Ranjbar, A., Rahimikhoob, A., Varavipour, M., Ebrahimian-Taleshi, H. (2017a). 'Distribution of nitrate and ammonium under furrow and ridge and nitrogen uptake by maize in Different Rates of Urea Fertilizer', Iranian Journal of Soil and Water Research, 48(4), 891-904, (In Farsi).
Ranjbar, A., Rahimikhoob, A., Varavipour, M., Ebrahimian, H. (2017b). 'Critical nitrogen equation for maize in Pakdasht region', Iranian Journal of Soil and Water Research, 48(1), 1-9, (In Farsi).
Ranjbar,A. (2017). Simultaneous simulation of water, nitrogen and crop yield for determination of nitrogen nutrition index during maize growth, Ph. D. dissertation, College of Aburaihan, University of Tehran, Tehran .(In Farsi).
Yue, S. C., Sun, F. L., Meng, Q. F., Zhao, R. F., Li, F., Chen, X. P., Zhang, F. S. and Cui, Z. L. (2014). Validation of a critical nitrogen curve for summer maize in the North China Plain. Pedosphere. 24(1): 76–83.
Zeinali, E,. Soltani, A., Galeshi, S,. Movahedi Naeeni, S.A. (2013). Evaluating Nitrogen Nutrition Index of Wheat Fields in Gorgan', Journal of Plant Production Research, 19(4), 137-156 (in Farsi).