بررسی اثرات مقادیر مختلف آبیاری، تراکم بوته و آرایش کاشت در روش آبیاری قطره‌ای- نواری بر عملکرد، اجزاء عملکرد و کارآیی مصرف آب ذرت دانه‌ای در اسلام‌آباد غرب

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 هیئت علمی

2 عضو هیئت علمی دانشگاه زابل

3 موسسه تحقیقات خاک و آب

چکیده

کمبود منابع آب در کشور و بالا بودن تلفات آب در آبیاری سطحی لزوم توجه به روش­ آبیاری تحت‌فشار به‌خصوص آبیاری قطره­ای با لوله­های تیپ (به علت داشتن فشار کارکرد کم و هزینه­های پایین تهیه لوله­ها) و استفاده  بهینه از منابع آبی برای کشت محصولات پرمصرف مثل ذرت را افزایش داده است. در این راستا پژوهش حاضر به‌منظور تعیین اثرات کاربرد مقادیر مختلف آب آبیاری، تراکم بوته و آرایش کاشت بر عملکرد، اجزاء عملکرد و کارایی مصرف آب ذرت دانه­ای رقم سینگل کراس 700 (700KSC) با استفاده از سامانه آبیاری قطره­ای نواری (tape)، در ایستگاه تحقیقاتی اسلام‌آباد غرب در دو سال متوالی (1390-1391) انجام گردید. این طرح در قالب طرح آزمایشی فاکتوریل اسپلیت بلوک که نوار عمودی، عامل آبیاری شامل چهار تیمار آبیاری 50، 75، 100 و 125 درصد تبخیر و تعرق گیاه ذرت، و نوار افقی، عامل‌های آرایش کاشت شامل دو آرایش کاشت یک و دو ردیفه و تراکم بوته شامل سه تراکم 65، 75 و 85 هزار بوته در هکتار به‌صورت فاکتوریل با سه تکرار به اجرا درآمد. نتایج نشان داد که مقدار آب آبیاری و تراکم کشت در سطح 1% و اثرات متقابل آنها در سطح 5 درصد  اختلاف معنی­دار بر کارایی مصرف آب ایجاد کردند. تیمار50درصد نیاز آبی ذرت با 8/0 کیلوگرم بر مترمکعب و تیمار 100درصد نیاز آبی ذرت با 25/1 کیلوگرم بر مترمکعب به ترتیب کمترین و بیشترین کارایی مصرف آب را دارا بودند. مقادیر مختلف آبیاری در سطح 1% در عملکرد اختلاف ایجاد نمود به‌طوری‌که تیمار 125 درصد تبخیر و تعرق گیاه ذرت، با 11320 کیلوگرم در هکتار بیشترین و تیمار 50 درصد تبخیر و تعرق گیاه ذرت، با 3442 کیلوگرم در هکتار کمترین عملکرد را به خود اختصاص داد.  همچنین عملکرد تحت تأثیر  تراکم و آرایش کاشت قرار گرفت و در سطح 1% با یکدیگر اختلاف معنی­دار داشتند. به‌طوری‌که تراکم 65 هزار بوته و آرایش کاشت یک ردیفه به ترتیب با 6596 و 7894 کیلوگرم در هکتار کمترین و تراکم 75 هزار بوته و آرایش کاشت دو ردیفه به ترتیب با 8809 و 8195 کیلوگرم در هکتار بیشترین عملکرد داشتند. اثرات متقابل سطوح آبیاری و تراکم کشت در سطح یک درصد بر عملکرد ایجاد نمود اما اثرات متقابل سطوح آبیاری و آرایش کاشت و همچنین سطوح آبیاری، تراکم و آرایش کاشت، اثر سال و تکرار اختلاف معنی­دار بر هیچ‌یک از عوامل ایجاد نکردند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Effect of different levels of irrigation, planting density, Planting pattern in drip irrigation on yield, yield components and water use efficiency of corn

نویسندگان [English]

  • peyman afrasiab 1
  • masumeh delbari 2
  • hossein jafari 3
1 Faculty
2
3 Soil and Water Research Institute
چکیده [English]

, present study was performed in order to determine effects of different amounts of irrigation water, plant density and planting pattern on yield, yield components and water use efficiency (WUE) of corn, variety single cross 700 (700KSC) using drip irrigation systems (tape) , in the research Station of Islamabadgharb in two consecutive years (2011-2012). The project was in the form of split block factorial experiment design That the vertical bar, was irrigation factor consists of four irrigation treatments of 50, 75, 100 and 125 percent evapotranspiration corn, And horizontal bars, were factor planting pattern include two planting pattern of one and two-row
And plant density consists of three density of 65, 75 and 85 thousand plants per hectare and was implemented as factorial with three replications. The results showed that amount of irrigation and plant density at 1% level and their interactions at the level of 5%, created significant difference on water use efficiency. 50% treatment of the water requirement of corn with 0.8 kilograms per cubic meter and 100% treatment of the water requirement of corn with 1.25 kilograms per cubic meter, respectively, had the lowest and highest water use efficiency. Different amounts of irrigation water created difference at 1% level in yield So that 125% treatment of evapotranspiration of corn, with 11320 kg per hectare had highest yield and 50% treatment of evapotranspiration of corn, with 3442 kg per hectare, had the lowest yield also yield was influenced by the density and planting pattern and had significant Differences at 1% level. So that the density of 65 thousand plants and planting pattern one-row respectively with 6596 and 7894 kg per hectare had the lowest yield and density 75 thousand plants per hectare and planting pattern two-rows respectively with 8809 and 8195 kg per hectare had the highest yield

کلیدواژه‌ها [English]

  • tape drip irrigation
  • evapotranspiration
  • Water depth
  • evaporation pan

مراجع

Afshar, H., Sadreghaen, S. H., and Baghani, J. (2009). Effect of different levels of irrigation water, plant density and planting pattern in drip and the grooves irrigation methods on the cultivation of corn seed of 704 varieties in Mashhad Mashhad. Tenth Seminar of Irrigation and reduce evaporation.
Ahmadali, J., Majidi, A. and Razavi, R. (2012). Comparison of water use efficiency in tape drip and  surface irrigation system of corn. First National Conference on farm water management. In farsi.
Akhavan, K., Shir, M. R. and Kazemiazar, F. (2014). Effect of The amount of water in drip irrigation and planting arrangment  on yield of corn.  Journal of Water Research in Agriculture. 28(2A), 98. (In Farsi).
Akhavan, S., Moosavi, S. F., Mostafazadehfard, B. and Ghadamifiroozabadi, A. (2007). Investigate of tape and Furrow Irrigation on yield and water use efficiency in crop of potatoes. Journal of Science and Technology of Agriculture and Natural Resources. (41A) 36. (In Farsi).
Alavi, S. M. and Shamsoddin saeid, M. (2008). Effects of different Direction and densities planting on forage and grain Sorghum yield in Bam. Science and Technology of Agriculture and Natural Resources. 12(45), 91-97.
Asadi, R. (2012). The effect of deficit irrigation using drip irrigation system on yield, yield components and water use efficiency corn. Journal of Research Water in Agriculture. 26(2B), 198. (In Farsi).
Azari, A., Broomandnasab, S. and Behzad, M. (2006). Evaluation of yield of crop corn in tape drip irrigation method.  National Conference On Irrigation and Drainage Networks Management. Chamran University. Ahvaz. (In Farsi).
Baghani , J. (2008). Comparison of the effects of furrow irrigation to drip on water use efficiency and yield of the crop row. Journalof Irrigation and Drainage. (In Farsi).
Bavace,. F., and  M.Bavace. (2001). Effect of maize plant double row spacing on nutrient uptake, leafe area index and yield. Rostlinna vyroba, 47 (3), 135-140.
Cakir, R. (2004). Effect of water stress at different development stages on vegetative and reproductive growth of corn. Field Crops. 89, 1-16.
Center for Information Technology and Communications Ministry of Agriculture[l1] . (2011). Amarnameh 89-90. V1. First Printing
 Ehsani[l2] , M. and Khaledi, H. (2003). Agricultural water productivity. Iranian National Committee on Irrigation and Drainage. First Printing. Page 110. (In Farsi).
Jafari, H., Hamedi, F., Ghaderi, J. and Zanganeh, R. (2005). Compare drip tape and surface irrigation system through the different levels of water requirement on corn yield. Ninth Congress of Soil Science. 120-121. (In Farsi).
 Karimi, M. Gomrokchi, A. (2011). Yield and water use efficiency of corn planted in one or two rows and applying furrow or drip tape irrigation systems in Ghazvin Province Iran. Irrigation and Drainage. 60(1), 35–41, February 2011.
Koohi, N., Alizadeh, A., Ashrafi, Sh. and Najafi, A. (2005). The effect of different levels of drip irrigation and plant density on water use efficiency of corn in one and two-row cultivation. Journal Bulletin of Agricultural Sciences. 1(6),  49-58. (In Farsi).
Koohi, N., Farzamnia, M. and Ashrafi, Sh. (2007). Evaluation of different levels of irrigation, using drip irrigation tape system and soil moisture balance on corn yield in Kerman. Scientific Seminar of National Project of pressurized Irrigation system and Sustainable Development. Page 531-539. (In Farsi).
Lamm, F. R., Manges, H. L., Stone, L. R., Khan, A. H. and Rogers, D. H. (1995). water requirement of subsurface drip- irrigated zorn in northwest Kansas. Transaction of the ASAE, 38 (2).
Mazaheri, D. and Askarirad, M. and Bankehsaz, A. (2002). Study of planting pattern and plant density Effect on yield and its components in medium ripening maize single cross hybrid 647. Abstrac of seventh of iranian crop science                                            congress. Seed and plannt improvement institiut. (In Farsi).
Musick[l3] , J. T., and D. A. Dusek. (1980). Irrigated corn yield response to water. Transaction ion of the ASAE, 23(1), 92-98.
Nakhjavani, M. M., Sadreghaen, S. H., Zarei, GH. (2009). Effect of water different levels and plant density on yield and yield components of corn single cross 302. Tenth Seminar of Irrigation and reduce evaporation.
Rashidi[l4] , M. and Rezadoost, S. (2005). Study of different irrigation levels effects on quantitative and qualitative characteristics of sunflower varieties. Iranian Journal of Agricultural Sciences, 36. 1241-1250. (In Farsi).
Saberi, A., Mazaheri, D. and Heidari, H. (2006). Study of planting density and arrangment effect and some agronomic characteristics of corn 3v Cross 647. Journal of Agricultural Sciences and Natural Resources, 13, 67-76. (In Farsi).
Saberi, A., Faizbakhsh, M. T., Mokhtarpoor, H., Mosavat, & A., Askari, M. (2010).  Effect of Plant Density and Planting Pattern on Grain Yield and Yield Components in Grain Maize cv. KSC704. No2. P123-136.
Sohrabi[l5] . Y., Shakiba, M., Noghani, M., Rahimzadeh, F., Toorchi, M. and Fotoohi, K. (2006). Evaluation of limited irrigation effect and root harvesting time on yield and some quality characteristics of sugar beet. Journal of
Research and Construction 70. 8-13. (In Farsi).
Tokatlidis, I.S. Has, V. Melidis, V. Has, I. Mylonas, I. Evgenidis, G. Copandean, A. Ninou, E and Fasoula, V.A. (2011). Maize hybrids less dependent on high plant densities improve resource-use efficiency in rainfed and irrigated conditions. Field crop research. 120, 345-351.
 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار