شبیه‏سازی زهکش خشک به‏منظور تعیین نسبت عرض نکاشت به کاشت در کشت نواری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) قزوین

2 استادیار، دانشکدة فنی و مهندسی، دانشگاه بین‏المللی امام خمینی (ره)

3 استاد، دانشکدة مهندسی و فناوری کشاورزی، دانشگاه تهران

چکیده

زهکشی خشک، نوعی سیستم طبیعی است که به‏وسیلة تبخیر از مناطق نکاشت، به‌عنوان یک روش ممکن برای کنترل سطح ایستابی و شوری مناطق زهدار استفاده می‏شود. در این روش، بخشی از زمین‏ تحت کشت به‌صورت آیش رها شده و باقی زمین برای تولیدات کشاورزی استفاده می‏شود. چنانچه از این روش به‌صورت نوارهای موازی بهره‌گیری شود، تعیین نسبت کاشت به نکاشت یکی از مبانی طراحی این سیستم خواهد بود. در این زمینه، یک مدل فیزیکی از جنس پلکسی‌گلاس به طول 60 سانتی‏متر، عرض 20 سانتی‏متر و ارتفاع 50 سانتی‌متر طراحی و ساخته شد. طول این مدل توسط یک دیواره در عمق 5 سانتی‏متری خاکی با بافت شن‏لومی به دو قسمت تقسیم ‌شد و نیمی از آن آبیاری شد و نیمی دیگر به‌صورت نکاشت رها شد و در طول انجام آزمایش مقدار آبیاری و تبخیر اندازه‌گیری شد. اندازه‏گیری‏ها کمترین میزان تبخیر را 7/2 میلی‏متر بر روز نشان داد و این‏ مقدار زمانی ثبت شد که سطح خاک پوشیده از نمک شده بود. این عدد نزدیک به ضریب زهکشی متداول در طراحی سیستم‏های زهکشی است. بنابراین، با کمترین ریسک می‏توان نسبت 50‌درصد کاشت به 50‌‌درصد نکاشت را توصیه کرد. از سویی متوسط میزان تبخیر از سطح خاک در طول آزمایش شش میلی‏متر بر روز بود، بنابراین احتمال می‏رود که با یک مدیریت جمع‌آوری به‌موقع نمک روی سطح خاک، بتوان نسبت کاشت را بیشتر از 50‌درصد افزایش داد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Simulation of Dry Drainage to Determine the Ratio of the Width of Non-Cropped to Cropped strip

نویسندگان [English]

  • Ahmad Doosti 1
  • Abbas Sotoodehnia 2
  • Abdolhamid Liaghat 3
  • Peyman Daneshkar Arasteh 2
1 MSc. student, Faculty of Engineering and Technology, Imam Khomeini International University, Iran
2 Assistant Professor, Faculty of Engineering and Technology, Imam Khomeini International University, Iran
3 Professor, Faculty of Agricultural Engineering and Technology, University of Tehran, Iran
چکیده [English]

Dry drainage could be considered as a natural system which evaporates water from fallow areas to control water table depth and soil salinity in neighboring cropped area. The technique requires the retirement of part of the irrigated land. One of the most notable design criteria for this system is to estimate the ratio of cropped to fallow Strip width. A Plexiglas physical model with the dimensions of 60 cm length, 20 cm width and 50 cm height designed and built. The model was divided into two equal parts in which the first half was regularly irrigated while the other left fallow during the test. A précised scale was used to measure the evaporation. The minimum evaporation rate was 2.7 mm per day when the soil was mainly covered with salt crusts. As this measured value is close to the common drainage coefficient in most parts, hence with a low risk, the ratio of 50% fallow area to 50% cropping was recommended. It seems however, that with a good management and salt scraping one can expect a higher ratio of cropped to non-cropped ratio.

کلیدواژه‌ها [English]

  • controlling soil salinization
  • Dry drainage
  • evaporation from fallow areas