تأثیر تلقیح قارچ میکوریزا بر رشد و جذب عناصر غذایی گندم در شرایط شور

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد زراعت دانشکدة کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز

2 استادیار گروه زراعت‌ـ فیزیولوژی علف‌های هرز دانشکدة کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز

3 دانشیار گروه زراعت دانشکدة کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز

چکیده

قارچ‌ میکوریزا با جذب انتخابی عناصر به‌مثابة بهبوددهندة زیستی از تنش و شدت شوری بر تولید محصول می‌کاهد. به‌منظور بررسی تأثیر قارچ میکوریزا[1] آربوسکولار بر رشد و جذب عناصر غذایی در گیاهان گندم تحت تنش شوری آزمایشی گلدانی در فضای مزرعة تحقیقاتی دانشگاه شهید چمران اهواز به‌صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. فاکتورهای آزمایش‌شده عبارت بودند از فاکتور اول شامل شوری آب در چهار سطح آب تصفیه (dS m-1 1 ≥EC )، آب شهری (dS m-1 3-7/1=EC)، آب شهری همراه نمک NaCl، و آب تصفیه همراه نمک NaCl (dS m-1 8EC=)، فاکتور دوم استریلیزاسیون خاک شامل خاک استریل و خاک غیر ‌استریل، و فاکتور سوم کاربرد قارچ‌های میکوریزا آربوسکولار شامل سه گونة ‌Glomus mosseae و G. intraradices و G. geosporum مخلوط سه گونه قارچ (تیمار ترکیبی) و شاهد (عاری از قارچ). وزن خشک اندام هوایی و ریشه، غلظت پتاسیم و سدیم اندام هوایی، و فسفر و نیتروژن دانه در مرحلة رسیدگی اندازه‌‌گیری شد و پاسخ رشد میکوریزایی (MGR) و فسفر میکوریزایی (MPR) نیز محاسبه گردید. نتایج نشان داد اعمال شوری وزن اندام هوایی و ریشه غلظت پتاسیم و فسفر را کاهش و غلظت سدیم را افزایش می‌دهد. تیمارهای شامل قارچ‌های بومی خاک (خاک غیر استریل) به‌طور معنا‌دار وزن خشک اندام هوایی و میزان پتاسیم و فسفر و نیتروژن بیشتری و MGR و MPR کمتری نسبت به تیمار خاک استریل داشتند. در خاک استریل اختلافی در MPR بین سطوح شوری دیده نشد؛ ولی MPR گیاه در خاک غیر استریل با اعمال شوری افزایش یافت. تلقیح قارچ میکوریزا، علاوه بر افزایش وزن خشک اندام هوایی و MGR و MPR، سبب بهبود جذب یونی از طریق افزایش جذب پتاسیم و فسفر و کاهش سدیم گردید. افزایش معنا‌دار وزن خشک اندام هوایی و جذب بیشتر عناصر پتاسیم و فسفر و ممانعت از جذب سدیم در تیمار ترکیبی نسبت به شاهد به برتری آن در این صفات نسبت به کاربرد جداگانة گونه‌های قارچی منجر نگردید. برهمکنش شوری و قارچ میکوریزا نشان داد اختلافات وزن خشک اندام هوایی و MGR و غلظت پتاسیم و سدیم میان تیمارهای قارچی بیشتر در سطوح بالای شوری (آب تصفیه به همراه نمک و آب شهری به همراه نمک) معنا‌دار است. همبستگی مثبت و معنا‌داری بین وزن خشک اندام هوایی و ریشه با میزان پتاسیم و فسفر گیاه و کاهش غلظت سدیم وجود داشت.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

catalase, chlorophyll stability index, citrus, genotype, waterlogging stress.

نویسندگان [English]

  • Samaneh Habibi 1
  • Masoumeh Farzaneh 2
  • Mosa Meskarbashee 3
1 M. Sc. Student, Department of Agronomy, College of Agriculture, Shahid Chamran University, Ahvaz, Iran
2 Assistant Professor in weed physiology, college of Agriculture, Shahid Chamran University, Ahvaz, Iran
3 Associate Professor in Agronomy, college of Agriculture, Shahid Chamran University, Ahvaz, Iran
چکیده [English]

In this research, catalase activity and leaf Chlorophyll stability of Satsuma mandarin on some citrus rootstocks under waterlogging condition were studied. Experiment was conducted as factorial with randomized complete blocks and 6 replications. The first factor, include 7 soils from East Mazandaran and the second factor included 7 different citrus rootstocks: 1. Sour orange, 2. Swingle citromelo, 3. Carizo citrange, 4. Troyer citrange, 5. C35, 6. Smooth flat seville and 7. Gou tou. Seedlings were kept under continuous waterlogging stress condition in the second year of growth. The results showed that catalase activity and stability index of chlorophyll were significantly affected by waterlogging stress. Catalase activity increased under waterlogging stress and its amount in C35 was more than other rootstocks. Interaction of soil and rootstock also had significant effect on catalase activity. Also, rootstocks and different soils had significant differences in changes trend of the stability index of chlorophyll. Average of chlorophyll stability index in total waterlogging period showed that Gou tou, C35 and Swingle citromello had the highest chlorophyll stability; Sour orange had the least amount. Chlorophyll stability index of scion on different rootstocks in different soils indicated the different tolerance of rootstocks in various soils to waterlogging stress.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Soil Sterilization
  • Indigenous Fungi
  • Mycorrhizal Response
  • K/Na ratio
  • Phosphorus

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار