طبقه‌بندی اقلیم بارش ایران با روش تحلیل عاملی‌ـ خوشه‌ای

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری هواشناسی کشاورزی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، دانشکدة مهندسی و فناوری کشاورزی، گروه آبیاری و آبادانی، بخش هواشناسی کشاورزی

2 استاد پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، دانشکدة مهندسی و فناوری کشاورزی، گروه آبیاری و آبادانی، بخش هواشناسی کشاورزی

چکیده

در این تحقیق، به‌منظور تفکیک الگوهای بارش در ایران، 130 متغیر هواشناسی از داده‌های درازمدت 81 ایستگاه سینوپتیک استخراج و 98 متغیر ترکیبی محاسبه شد. از بین آن‌ها، به روش حذف پس‌رو، 39 متغیر جهت تحلیل انتخاب شدند. سپس با تحلیل عاملی تعداد متغیرها در شش عامل اصلیِ بارش‌های تابستانه، بارش بهاره و شدت بارش ماه‌های سرد، تعداد روزهای برفی، طول جغرافیایی، ضریب تغییرات بارندگی سالیانه، و تعداد روزهای توفانی خلاصه شد. این عامل‌ها در مجموع 82 درصد واریانس موجود در داده‌ها را توجیه کردند. سپس گروه‌بندی امتیازات عاملی با الگوریتم خوشه‌بندی سلسله‌مراتبی وارد انجام شد و شش ناحیة اقلیم بارش در گسترة کشور از آن نتیجه گردید. این نواحی در چهار گسترة کوچک و دو گسترة بزرگ تفکیک شدند. همچنین، به‌منظور افزایش همگنی گستره‌های بزرگ، با توجه به نمودار درختی ایستگاه‌ها، هر یک از آن‌ها به دو ناحیة کوچک‌تر تقسیم شدند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Classification of Iran’s precipitation climate using factor-cluster analysis method

نویسندگان [English]

  • Mahdi Nadi 1
  • Ali Khalili 2
1 PhD student of agrometeorology, Faculty of Agriculture & Natural Resources, University of Tehran, Department of Irrigation and reclamation, Agrometeorology Division, Karaj, Iran
2 Professor, Faculty of Agriculture & Natural Resources university of Tehran, Department of Irrigation and reclamation, Agrometeorology Division, Karaj, Iran
چکیده [English]

In this study to segregate Iran's climate precipitation, 130 climate variables were used from 81 synoptic meteorological stations and then 98 combined variables were calculated. Eventually 39 important combined variables were selected for analysis, using backward algorithm. After that by using factor analysis, the selected variables were summarized in six main factors: summer precipitation, spring precipitation and cold month’s rainfall intensity, number of snowy days, longitude, variability index and number of stormy days. These factors explained 82% of total variation in the data. Finally in order to determination of different patterns of precipitation in Iran, Factor scores were grouped by Ward hierarchical clustering algorithm. Using this algorithm six different precipitation climate regions were introduced which are grouped in four small area and two broad ones. Also to increase the homogeneity of broad area, each of the broad regions were divided into two smaller areas, regarding to dendrogram of selected meteorological stations.

کلیدواژه‌ها [English]

  • climate precipitation
  • Cluster Analysis
  • factor analysis
  • Iran