برآورد پارامترهای معادلة توده‌ای- پراکنشی تعادلی با استفاده از داده‌های هیدرولیکی خاک

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی

2 استادیار، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی

3 استاد، دانشگاه تربیت مدرس

4 دانشیار، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی

5 عضو هیات علمی موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی کرج

چکیده

پراکنش‌پذیری (?) و تخلخل عبوری مؤثر (feff) پارامترهای ورودی شکل تعادلی معادلة توده‌ای- پراکنشی (CDE) می‌باشند. به طور معمول این پارامترها به روش معکوس از منحنی رخنه به دست می‌آیند. با این حال تهیه منحنی‌‌های رخنه در شرایط صحرایی اغلب عملی نیست. هدف اصلی این تحقیق برآورد پارامترهای ? و feff از داده‌های هیدرولیکی خاک بود. بدین منظور، یک مدل مفهومی (conceptual) تهیه شد که حرکت یک نمک واکنش‌ناپذیر را بر اساس ویژگی‌های هیدرولیکی خاک توصیف می‌کند. شبیه‌سازی‌ها به دو روش دترمینستیک و استوکاستیک انجام شد. پارامترهای انتقال املاح با استفاده از منحنی‌های رخنه شبیه‌سازی شده و به روش معکوس برآورد شدند. نتایج نشان داد که اختلاف معنی‌داری بین ? ی اندازه‌گیری شده و برآورد شده در روش استوکاستیک در 05/0 > ? وجود نداشت. با این حال این روش به ویژه در شکل دترمینستیک آن برای مقادیر کم ? تمایل به بیش‌برآوردی و برای مقادیر زیاد آن تمایل به کم‌برآوردی دارد. مقادیر feff برآورد شده کمتر از تخلخل کل خاک (f) بود که نشان می‌دهد تنها بخشی از تخلخل کل خاک در انتقال املاح شرکت دارند. این روش می‌تواند برای برآورد ? و feff از روی ویژگی‌های هیدرولیکی خاک‌ها استفاده شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Estimation of Equilibrium Convection-Dispersion Equation Parameters from Soil Hydraulic Data

نویسندگان [English]

  • Mohammad Ali Mahmoodi 1
  • Mahdi Shorafa 2
  • Mahdi Homaei 3
  • Abdolmajid Liaghat 4
  • Fariborz Abbasi 5
1
2
3
4
5
چکیده [English]

Dispersivity (?) and effective transport porosity (?eff) are input parameters in equilibrium Convection Dispersion Equation (CDE). Normally these parameters are obtained from breakthrough curves by inverse method. However, obtaining breakthrough curves in the field is not often possible in practice. The objective of this study was to estimate ? and feff from soil hydraulic data. For this purpose a conceptual model was developed which describes the transport of a nonreactive solute based on soil hydraulic properties. Both deterministic and stochastic simulation approaches are made use of. The breakthrough data obtained from the simulations were utilized to estimate transport parameters through inverse method. Results revealed that there was no significant difference between predicted and observed ? at P < 0.05 in stochastic approach. However the procedure tends to over-predict small values of ?, while under-predicting large values of ?, especially in the deterministic approach. The estimates of the effective transport porosity being less than those of total porosity (?), indicated that only a portion of total porosity takes part in solute transport. This procedure can be utilized to estimate ? and ?eff from soil hydraulic properties in each and any scale.

کلیدواژه‌ها [English]

  • .
  • Breakthrough curves
  • Convection-dispersion equation
  • Parameter Estimation
  • Soil hydraulic data