واسنجی دستگاه TDR با استفاده از محفظه‌های مکش آب جهت اندازه گیری‌ غلظت املاح در دو خاک لومی و لوم ماسه‌ای

نویسنده

چکیده

دستگاه TDRبه ابزاری مؤثر و با ارزش در علوم خاک برای اندازه‌‌گیری رطوبت و هدایت الکتریکی توده خاک (ECa) تبدیل گردیده است. لیکن واسنجی آن بخصوص برای اندازه‌گیری غلظت املاح در مقیاس‌ بزرگ و شرایط مزرعه چندان ساده نیست. معمولا برای اندازه‌گیری غلظت املاح توسط TDR چند سری واسنجی نیاز است تا بتوان ابتدا مقاومت ظاهری را بهECa و سپس هدایت الکتریکی توده خاک را به هدایت الکتریکی آب خاک (ECw) مرتبط نمود. در این تحقیق نحوه واسنجی پروب‌های TDR برای اندازه‌گیری غلظت املاح در لایسیمترهای بزرگ حاوی دو نمونه خاک لومی و لوم ماسه‌ای دست نخورده بررسی و پدیده خاصی تحت عنوان پدیده پس‌ماند املاح که ممکن است هنگام واسنجی پروب های TDR برای اندازه‌گیری غلظت املاح اتفاق افتد، معرفی گردیده است. لایسیمترها دارای حجم تقریبی 5/0 متر مکعب و به وسایل اندازه‌گیری مختلف نظیر TDR برای اندازه گیری رطوبت و هدایت الکتریکی خاک، حسگرهای اندازه گیری درجه حرارت، محفظه‌های مکش برای تهیه نمونه آب خاک، باران سنج برای اندازه گیری شدت جریان خروجی و EC متر برای تعیین EC آب خروجی از لایسیمترها، مجهز گردیدند. پس از آبشویی لایسیمترها، دو سری آزمایش برای واسنجی پروب‌ها انجام شد. ابتدا پروب‌ها خارج از خاک در شش سری محلول KCl در بازه صفر تا dS/m 5 واسنجی گردیدند. در این واسنجی ثابت پروب‌ها (Kp) و مقاومت کابل و اتصالات (Zcable) تعیین شدند. سپس، با انجام یک واسنجی دیگر در خاک، بین مقادیرECa اندازه‌گیری شده بوسیله TDR و مقادیر ECw که بوسیله محفظه‌های مکش نمونه برداری شده بودند، ارتباط برقرار گردید. بدین منظور، یک آزمایش انتقال املاح در شرایط غیر اشباع ولی تقریباٌ پایدار رطوبتی بر روی هر یک از لایسیمترها اجراء گردید. مقادیر ثابت پروب‌ها (Kp) و مقاومت کابل و اتصالات مربوطه (Zcable) از یک پروب تا پروب دیگر متفاوت بود. مقادیر Kp بین 009/1 تا 211/1 با ضریب تغییرات 2/25 درصد و مقادیر Zcable بین 009/0 تا 122/1 با ضریب تغییرات 7/61 درصد تغییر نمودند. هنگام ترسیم رابطه بین ECa و ECw رفتار خاصی شبیه پدیده پس‌ماند رطوبتی بین مقادیر اندازه‌گیری شده بوسیله TDR و محفظه‌های مکش مشاهده گردید. این پدیده به وضوح در هر دو خاک مورد مطالعه و در همه پروب‌ها مشاهده گردید. در این مقاله، دلایل این پدیده بحث و راه حل واسنجی پروب‌ها در چنین شرایطی ارائه گردیده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Calibration of Time Domain Reflectometry (TDR) Using Suction Cups for Measuring Electrical Conductivity in Loamy and Sandy Loam Soils

نویسنده [English]

  • fariborz Abbasi
چکیده [English]

Time domain reflectometry (TDR) is increasingly employed in soil science for measuring soil water content as well as soil bulk electrical conductivity (ECa). However, TDR calibration especially for solute measurements at large field scales is not an easy task. A series of calibrations might be required for TDR probes used in solute transport measurements to ristly relate the impedance (Z) to ECa and then the latter to electrical conductivity of soil solution (ECw). In this paper, these TDR calibration steps are discussed for measuring solute concentrations in large undisturbed soil monoliths. Six undisturbed soil experimental monoliths, each having roughly 0.5 m3, were collected from two different fields, being loamy and sandy loam in texture. The monoliths were subsequently equipped with such measuring devices as TDR probes for measuring both water content and as well bulk electrical conductivity, temperature sensors intended for soil temperature measurements, suction cups (corresponding in depths and position to the TDR probes) for extracting soil water solution from different depths, as well as tipping buckets equipped with EC metres at the outlet. One tracer experiment was conducted on each monolith. Automated TDR measurements were made during the experiments whereas soil solutions (ECw) were manually collected fallowing the pulse application. The TDR measurements were subsequently transformed into ECa using obtained probe properties in known solutions. The ECa–ECw relationships were characterized by hysteresis. This behaviour was clearly observed in both of the soils studied as well as for nearly all probes. To calibrate the relationship between ECa-ECw, a linear model was fitted to the selected data close to equilibrium conditions. The accuracy of the calibration was verified at a few points on the breakthrough curves (BTCs) of known ECw.

کلیدواژه‌ها [English]

  • calibration
  • Hysteresis
  • solute transport
  • Suction cups
  • TDR calibration