بررسی تاثیر برخی مواد آلی، معدنی و باکتری‌های محرک رشد گیاه در اصلاح خصوصیات فیزیکی‌ و شیمیایی یک خاک‌ اِنتی‌سول شنی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکده کشاورزی، دانشکدگان کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران.

2 گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تهران، کرج، ایران.

3 گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکده کشاورزی، دانشکدگان کشاورزی و منتبع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران

4 گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکده کشاورزی، دانشکدگان کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران

5 گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشکدگان کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران.

چکیده

هدف این مطالعه دستیابی به یک ترکیب مناسب از مواد آلی، معدنی و ریزجانداران برگزیده برای اصلاح خصوصیات فیزیکی، شیمیایی و زیستی لایه سطحی (20-0 سانتی‌متری) یک خاک‌ شنی غیرشور (انتی‌سول)، از رسوبات بادی نجم‌آباد کرج بود. طرح آزمایشی فاکتوریل کاملا تصادفی شامل سه سطح بنتونیت B0)، B20 و B40) به ترتیب 0، 20 و 40 Ton ha-1، سه سطح کربوکسی‌متیل سلولز (C0،C3 و C5) به ترتیب 0، 3 و 5 g kg-1 و مخلوط دو جدایه از باکتری‌ اندوفیت (Pseudomonas sp) و رایزوشیت Pantoea agglomerans)) در سه سطح M0)، M20 و (M40 به ترتیب 0، 20، و 40 mL kg-1 و مجموعا 27 تیمار با 3 تکرار (81 واحد آزمایشی) تهیه و اجرا شد. جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها و شناسایی تیمار‌های برتر از روش‌های آماری چند متغیره شامل تحلیل مولفه‌های اصلی، خوشه‌بندی سلسله مراتبی و خوشه‌بندی دو مرحله‌ای استفاده شد. طبق خوشه‌بندی دو مرحله‌ای و بر اساس درجه اهمیت نسبی (RI) متغیرهای آهن قابل جذب (RI=1)، میانگین وزنی قطر خاکدانه‌ها (RI=0.99) ، رطوبت ظرفیت زراعی (RI=0.97)، نیتروژن کل (RI=0.87) ، پتاسیم قابل جذب (RI=0.83) و آنزیم دهیدروژناز(RI=0.8) به ترتیب به عنوان مهم‌ترین متغیرها شناخته شدند. متغیرهای آهن قابل جذب با دامنه تغییر 75/1 تا 08/7 mg kg-1، میانگین وزنی قطر خاکدانه‌ها با دامنه تغییر 31/0 تا 15/1 mm، نیتروژن کل با دامنه تغییر 014/0 تا 06/0 %، رطوبت ظرفیت مزرعه‌ای با دامنه تغییر 03/8 تا 82/12 %، پتاسیم قابل جذب با دامنه تغییر 8/280 تا 66/416 mg kg-1و آنزیم دهیدروژناز با دامنه تغییر 07/0 تا 148/0 μgTPF g soil 24h-1 دارای بیشترین تاثیر در تفکیک تیمار‌ها به خوشه‌های مختلف بودند. نتایج این مطالعه نشان داد تیمارهای B20 C5 M20، B40 C5 M10، B40 C5 M20، B40 C3 M20 و B40 C3 M10 از عملکرد بهتری جهت اصلاح برخی خصوصیات خاک نسبت به سایر تیمارها برخوردار هستند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Investigating the effects of some selected organic, inorganic materials and plant growth promoting bacteria in modifying the physical and chemical properties of a sandy Entisol

نویسندگان [English]

  • Seyed Mohammad Hoseini Badashiani 1
  • Ahmad Heidari 2
  • Alireza Raheb 3
  • Hassan Etesami 4
  • Mohammad Reza Bihamta 5
1 Soil Science Department, College of Agriculture and natural Resources, University of Tehran, Karaj, P.O.Box 4111, Iran
2 Soil Science Department, Faculty of Agriculture, University of Tehran, Karaj, Iran.
3 Soil Science Department, ّFaculty of Agriculture, College of Agriculture and Natural Resources, University of Tehran, Karaj, P.O.Box 4111, Iran
4 Soil Science Department, College of Agriculture and natural Resources, University of Tehran, Karaj, P.O.Box 4111, Iran
5 Department Of Agronomy, College of Agriculture and Natural Resources, University of Tehran, Karaj, P.O.Box 4111, Iran
چکیده [English]

The aim of the study is to combine organic, inorganic materials and selected microorganisme to modify the physical, chemical and biological characteristics of a non-saline sandy Entisol (0-20 cm), from NajmAbad Karaj aeolian sediments. This research was conducted in the frame of factorial Completely Randomized Design with three levels of bentonite 0, 20 and 40 Ton ha-1 respectively, carboxymethyl cellulose 0, 3 and 5 g kg-1 respectively and mixture of two isolates of endophytic bacteria (Pseudomonas sp) and rhizosheath (Pantoea agglomerans) at three levels respectively 0, 20, and 40 mL kg-1 and a total of 27 treatments with 3 replications (81 samples). Multivariate statistical methods including Principal component Analysis (PCA), hierarchical clustering, and two-step clustering were used. Based on Two-step clustering, available Fe (RI=1), mean weighted diameter (RI=0.99), field capacity (RI=0.97), total N (RI=0.87), available K (RI=0.83), and dehydrogenase (RI=0.8) were identified as the most important (RI) variables. Variables including Fe available with a range of 1.75 to 7.08 mg kg-1, mean weight diameter with a range of 0.31 to 1.15 mm, total nitrogen with a range of 0.014 to 0.06%, field capacity with a range of 8.03 to 12.82%, available K with a range of 280.8 to 416.66 mg kg-1 and dehydrogenase enzyme with a range of 0.07 to 0.148 μgTPF g soil 24 h-1, had the highest effect in the clustering treatments. The results of this study showed that treatments B20C5M20, B40C5M10, B40C5M20, B40C3M20 and B40C3M10 have better performance to modify certain soil properties compared to other treatments.

کلیدواژه‌ها [English]

  • endophyte
  • bentonite
  • rhizosheath
  • carboxymethyl cellulose