برآورد آب برداشت شده برای کشاورزی استان فارس بر اساس مدل‌سازی بیلان آب

مقالات آماده انتشار

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه زراعت، دانشکده تولید گیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

2 گروه زراعت، دانشکده تولد گیاهی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران

3 موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، تهران، ایران

4 گروه زراعت، دانشکده تولید گیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران

5 گروه اقتصادکشاورزی، دانشکده مدیریت کشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران

چکیده

از دیرباز بین سازمان‌های مرتبط با منابع آب در بخش کشاورزی (مثل وزارت نیرو و جهاد کشاورزی) بر سر میزان آب برداشتی برای کشاورزی در سطوح کشوری و استانی اختلاف وجود دارد. هدف از این مطالعه برآورد آب برداشت شده برای کشاورزی آبی استان فارس بر اساس مد‌ل‌سازی بیلان آب در شرایط «کشاورزان» بود. برای این منظور از سامانه استانی حسابداری آب برای اراضی کشاورزی آبی استان فارس استفاده شد. برآوردهای سامانه بر اساس داده‌های هواشناسی 10 ساله (1400-1390) و آمار سطح زیرکشت میانگین 5 ساله (1400-1396) انجام گرفت. نتایج نشان داد که بیش‌ترین سطح زیرکشت در استان به‌ترتیب متعلق به گندم (32 درصد)، میوه‌ها (24 درصد) و جو (7 درصد) بود. از نظر حجم خالص آب آبیاری کاربردی سالیانه به‌ترتیب میوه‌ها (39 درصد)، گندم (14 درصد) و برنج (7 درصد) در صدر قرار داشتند. بیشترین حجم خالص آب آبیاری کاربردی در بین گیاهان استان به نخل، برنج و انار به‌ترتیب با 23651، 14489، 10160 مترمکعب در هکتار اختصاص داشت. نتایج بیلان آب استان نشان داد که بیشترین حجم خالص آب آبیاری گیاهان استان به-ترتیب در ماه‌های خرداد تا تیر (1024 میلیون مترمکعب) و کمترین آن در آذر تا دی (8/70 میلیون مترمکعب) اتفاق می‌افتد. نتایج این مطالعه نشان داد متوسط حجم آب برداشت شده برای کشاورزی آبی استان برابر 6565 میلیون مترمکعب در سال (دامنه 6228 تا 7076) می‌باشد که کمتر از برآورد وزارت نیرو (7991 میلیون مترمکعب در سال) است. بخشی از این اختلاف ناشی از استفاده از سال‌های آماری متفاوت می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Estimation of harvested water for Fars Province agriculture based on water balance modelling

نویسندگان [English]

  • Abdolrahman Mirzaei 1
  • Afshin Soltani 2
  • Fariborz Abbasi 3
  • Ebrahim Zeinali 4
  • Shahrzad Mirkarimi 5
1 Department of Agronomy, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources
2 Department of Agronomy, College of Plant Production, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources
3 Agricultural Engineering Research Institute: Karaj, Iran
4 Department of Agronomy, Faculty of Plant Production, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources, Gorgan, Iran
5 Department of Agricultural Economics, Faculty of Agricultural Management, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources, Gorgan, Iran
چکیده [English]

There has been a long-standing dispute between organizations associated with water resources (such as the Ministry of Energy and Agricultural Jihad) over the amount of withdrawal water for agriculture at the national and provincial levels. The purpose of this study was to estimate the withdrawal water for irrigated agriculture in Fars Province based on water balance modelling under the condition of “farmers". For this purpose, the SAWA system was used. The system estimates were obtained based on 10-year meteorological data (2011–2021) and 5-year crop area statistics (2017–2021). The largest crop area belonged to wheat (32%), fruits (24%), and barley (7%). Regarding net applied irrigation water volume, fruits (39%), wheat (14%), and rice (7%) had the greatest shares. The highest net applied irrigation water belonged to date, rice and pomegranate, respectively, with 23651, 14489, and 10160 m3.ha-1. Water balance analysis showed that the highest irrigation occurs in June (1024 million m3) and the lowest in December (70.8 million m3). The average volume of withdrawal water for agriculture was estimated at 6565 million m3 per year with a range of 6228–7076 million m3 per year, which was less than the estimate of the Ministry of Energy (i.e., 7991 million m3 per year). Part of this difference is due to the use of different statistical years.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Applied irrigation water
  • SSM-iCrop2
  • Water accounting
تحقیقات آب و خاک ایران

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از تاریخ 19 خرداد 1403

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار