نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1
گروه علوم و مهندسی آب، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران
2
گروه مهندسی آب، واحد دزفول، دانشگاه آزاد اسلامی واحد، دزفول، ایران.
3
استادیار گروه علوم و مهندسی آب، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران
4
گروه مهندسی علوم آب، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران.
5
گروه مهندسی منابع آب، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران
10.22059/ijswr.2022.335542.669165
چکیده
برای تعیین واکنش رودخانه بر ورود آلایندهها استفاده از مدل‌های ریاضی ضروری است. این مدلها قادرند اثر آلاینده‌های موجود و آتی را شبیه سازی نموده و تصمیم‌گیری‌های مرتبط را تسهیل می نماید. در این مطالعه کیفیت آب رودخانه دز در جنوب غربی ایران و زهکش‌های اصلی تغذیه کننده آن، از طریق نمونه برداری و آنالیز آزمایشگاهی از سد انحرافی دز تا پایین دست زهکش لوره (بحرانی ترین بازه رودخانه دز از نظر آبدهی) طی یک دوره هفت ماهه از اسفند ماه 1396 تا شهریور ماه 1397 برداشت و آنالیز شد. نمونه‌های کیفی اندازه‌گیری شده با مقادیر شبیه‌سازی شده با استفاده از مدل HEC-RAS و شاخص کیفیت استاندارد NSFWQI مقایسه شد. در ادامه به منظور تعیین ایستگاه‌های نمونه برداری و همچنین منابع آلوده کننده رودخانه دز، مسیر رودخانه در بازه مورد مطالعه پیمایش و هفت ایستگاه نمونه برداری در طول رودخانه و شش ایستگاه در محل ورود زهکش‌ها به رودخانه تعیین شد. نتایج بدست آمده بیانگر عدم خودپالایی پارامترهای کیفی در این بازه رودخانه دز طی هفت ماهه دوره زمانی موردمطالعه، به دلیل ورود زهابها و دبی پایین رودخانه می‌باشد. همچنین در این بازه زمانی که مصادف با شرایط خشکسالی رودخانه بوده، نتایج آنالیز پارامترهای اندازه‌گیری شده توسط شاخص NSFWQI حاکی از آن است که در نیمه اول بازه رودخانه شاخص کیفیت کمتر از 68 و بیانگر کیفیت متوسط بوده، و در نیمه دوم بازه رودخانه شاخص کیفیت کمتر از 50 و بیانگر کیفیت بد می‌باشد. این روند کاهشی شاخص کیفیت، با روند متغیرهای کیفی شبیه‌سازی با مدل HEC-RAS همخوانی داشته و حاکی از عدم خودپالایی نسبی رودخانه در بازه مورد مطالعه می باشد.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
The Dez River River Water Quality Evaluation in the Most Critical Section and Drought Conditions by HEC-RAS
نویسندگان [English]
-
Ali Mohammad Golabini
1
-
Ali Afrous
2
-
Mehdi Asadilour
3
-
ali asareh
4
-
Hossein Fathian
5
1
Department of Water Science and Engineering, Ahvaz Branch, Islamic Azad University, Ahvaz, Iran
2
Department of Water Engineering, Dezful Branch, Islamic Azad University, Dezful, Iran.
3
Department of Water Science and Engineering, Ahvaz Branch, Islamic Azad University, Ahvaz, Iran
4
Department of Water Science and Engineering, Ahvaz branch, Islamic Azad University, Ahvaz, Iran.
5
Department of Water Resources Engineering, Ahvaz Branch, Islamic Azad University, Ahvaz, Iran
چکیده [English]
It is necessary to use mathematical models to determine the river's response to pollutants. These models are able to simulate the effect of existing and future pollutants and facilitate related decisions. In this study, the water quality of Dez River and its main feeding drains were extracted and analyzed through sampling and laboratory analysis from Dez diversion dam downstream of Loreh drainage during seven months from March to September 2018. The results of the measured samples were compared with those of the simulated values through the HEC-RAS model. The river path was investigated in the study period and seven sampling stations were determined along the river and six stations at the point of drainage into the river to determine the sampling stations, as well as the sources of pollution of Dez River. The results indicated the lack of self-purification of DO, BOD, NO3, NO2 parameters in Dez River during in seven months of 2018 due to the inflow of drains and lower river discharge in this period. Also, the base on NSFWQI index, in drought seasons the first half of the river quality index is less than 68, that indicates average quality, and in the second half of the river, the quality index is less than 50 (poor quality). This decreasing trend of NSFWQI quality index is consistent with the trend of qualitative variables of HEC-RAS simulation and indicates the lack of relative self-purification of the river in the study period.
کلیدواژه‌ها [English]
-
River
-
Hydraulic and Water Quality Simulation
-
National Quality Index
-
HEC-RAS
)