شبیه‌سازی اثر زاویه لبه‌ی پرتاب‌کننده‌ی جامی شکل بر مشخصه‌های هیدرولیکی جریان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

گروه مهندسی عمران، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران

چکیده

پرتاب‌کننده‌ی جامی شکل یکی از اجزای سرریز سدهاست که با هدف مستهلک نمودن انرژی جنبشی جریان مورداستفاده قرار می‌گیرد. در این مستهلک کننده قسمتی از انرژی جریان فوق بحرانی در اثر اصطکاک با هوا و بخشی نیز در اثر اختلاط و تلاطم در حفره فرسایش که در محل فرود تشکیل می‌گردد، مستهلک می‌شود. یکی از پارامترهای هندسی تأثیرگذار در عملکرد هیدرولیکی پرتابه‌های جامی شکل، زاویه‌ی لبه‌ی جام می‌باشد. در این تحقیق با استفاده از نرم­افزار FLOW 3D و مدل آشفتگی RNG K-ε، شبیه­سازی جریان بر روی سرریز و پرتابه جامی شکل سد گاوشان انجام پذیرفته و علاوه بر تعیین مشخصه‌های هیدرولیکی جریان، به بررسی اثر تغییرات زاویه‌ی لبه جام بر روی فشار هیدرولیکی جریان عبوری، عمق و سرعت جریان خروجی و نحوه توسعه جت خروجی از پرتابه جامی شکل پرداخته‌شده است. برای صحت­سنجی پارامترهای حاصل از تحلیل عددی، از نتایج آزمایشگاهی مدل هیدرولیکی سرریز سد گاوشان استفاده‌شده است. مقایسه‌ی نتایج حاصل از مدل عددی با مقادیر نظیر آزمایشگاهی حاکی از دقت قابل‌قبول نتایج عددی دارد. بررسی نتایج تحقیق نشان می­دهد که افزایش زاویه‌ی لبه‌ی جام تأثیر چندانی روی حداکثر فشار روی جام ندارد، درحالی‌که منجر به افزایش عمق و کاهش سرعت جریان خروجی از جام می‌گردد. زاویه‌ی 30 درجه به‌عنوان زاویه‌ی بهینه‌ی لبه‌ی جام پرتابی ازنقطه‌نظر افزایش میزان استهلاک انرژی تعیین گردید. همچنین به­ازای یک زاویه‌ی لبه‌ی جام ثابت با افزایش دبی طول پرتاب افقی سطح فوقانی و تحتانی جت پرتابی افزایش‌ یافته است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Simulation of the Effect of Flip Bucket Edge Angle on Flow Hydraulic Characteristics

نویسندگان [English]

  • Hamzeh Ebrahimnezhadian
  • Mohammad Manafpour
  • Vahid Babazadeh
Civil Engineering Department, Engineering Faculty, Urmia University, Urmia, Iran
چکیده [English]

The Flip bucket is one of the spillway components of dams used to dissipate the flow kinetic energy. In these dissipaters, Part of supercritical flow energy due to air friction and partly due to mixing and turbulence in the erosion cavity that is formed at the landing site is dissipated. One of the geometrical parameters affecting the hydraulic performance of flip buckets is the angle of the bucket edge. In this study, using FLOW 3D software and RNG K-ε turbulence model, flow on Gavoshan Dam spillway and flip bucket was simulated in order to determine the hydraulic flow characteristics and the effect of bucket edge angle on the hydraulic flow pressure, outlet depth, velocity and developing of outlet jet as well. In order to validate the parameters obtained from numerical analysis, the experimental results of Gavoshan dam spillway hydraulic model have been used. Comparison of the results of numerical model with experimental data indicates acceptable agreement of the numerical results. The results show that increasing the angle of the bucket edge has a little effect on the maximum pressure on the bucket while it increases the depth and decreases the outlet flow velocity of the bucket. The 30° angle was determined as the optimum angle of the flip bucket edge in terms of increasing energy dissipation rate. Also for a fixed flip bucket edge angle with increasing discharge, the horizontal length of the upper and lower nappes of the jet are increased.

کلیدواژه‌ها [English]

  • FLOW 3D Software
  • Edge Angle of Bucket
  • Gavoshan Dam Spillway
  • K-ε RNG Turbulence Model

مراجع

Beyrami, M. K. (2003). Water transfer structures. Esfahan University of Technology. Esfahan, Fourth Edition, 300P. (In Farsi)
Barani, GH. and Abbasi, A. (2005). Optimization of flat bed flip bucket radius using dimensional analysis. Proc. of 5th Hydraulic Conference., Kerman, Iran. (In Farsi)
Dehdar Behbahani, S. and Fathi Moghadam, M. (2010). Investigating the dynamic pressures caused by the flip bucket on lateral walls under the influence of the flow depth. 3th National Conference on Irrigation and Drainage, Ahvaz, Iran. (In Farsi)
Elevatroski, E.A. (1958). Trajectory bucket-type energy dissipators. Proceedings of ASCE, Journal of the Power Division. 84(2). 1–15.
Farzin, S., Karami, H., Nayyer, Sh. and Zamiri, E. (2018). Numerical modeling and analysis of flow hydrodynamics in flip bucket and approach channel. J. Iran-Watershed Management Science and Engineering, 11(39), 29-37. (In Farsi)
Farzin, S., Karami, H., Fazlollahnezhad, M. and Nayyer, Sh. (2018). The introduction of oblique cylindrical overflow as an effective approach to increase the discharge coefficient. J. Iran-Watershed Management Science and Engineering. 12(41), 41-50. (In Farsi)
Ferziger, J. and Peric, M. (1996). Computational methods for fluid dynamics. Springer. Verlag, 350P.
Hirt, C. and Nichols, B. (1981). Volume of fluid (VOF) method for the dynamics of free boundaries.  J. Hydraulic Engineering. 39(6), 201-225.
Heller, V., Hager, W. H. and Minor, H. E. (2005). Ski jump hydraulics. J. Hydraulic Engineering. 131(5), 347-355.
Karimi Pashaki, M.H., Shafaei Bejestan, M. and Mosavi Jahromi, S.H. (2012). Application of turbulence models to simulate three-dimensional flow in dam Flip Buckets. 10th National Conference on Hydraulic, Rasht, Iran. (In Farsi)
Kermannezhad, J., Fathi-Moghadam, M. and Lashkarara, B. (2011). Dynamic pressure of flip bucket jets. J. of ISSN. 12(9), 1448-1454.
Mason, P.J. (1993). Practical guidelines for the design of flip buckets and plunge pools. J. Water Power and Dam Construction. 45(9/10), 40-45.
Mehri, M. and Fathi Moghadam, A. (2008). Investigation of the hydraulic performance of a Ski Jump under the overflow of the dam using physical model. 3th Iranian Water Resources Management Conference., Tehran, Iran. (In Farsi)
Nazari, O., Jabbari, E. and Sarkardeh, H. (2013). Dynamic pressure analysis at chute flip buckets of five dam model studies. International Journal of Civil Engineering. 13(1), 45-52. (In Farsi)
Orlov, V. (1974). Die Bestimmung des Strahlsteigwinkels beim Abfluss ubereinen Sprungschanzenuberfall. Wasserwiritschaft-Wassertechnik. 24(9): 320-321. (in German).
Parsaei, A., Dehdar-Behbahani, S. and Haghiabi, A.H. (2016). Numerical modeling of cavitation on spillway’s flip bucket. Frontiers of Structural and Civil Engineering. 10(4), 438-444.
Safavi, Kh., Khorasanizadeh, A. and Ghafouri, S. (2010). Design considerations in flip buckets downstream of free falling jets. Proc. of 9th Hydraulic Conference., Tehran, Iran. (In Farsi)
Sharif, N. and Ravori, A. R. (2014). Experimental and numerical study of the effect of flow sepration on dissipating energy in compound bucket. 5th International Conference on Chemical, Biological and Environmental Engineering (ICBEE) & 2nd International Conference on Civil Engineering (ICCEN), 334 –338.
Steiner, R., Heller, V. and Hager, W. H. (2008). Deflector ski jump hydraulics. J. Hydraulic Engineering. 134(5), 562-571.
USBR, (1990). Hydraulic design of spillway. Chap 7.
Vischer, D.L. and Hager, W.H. (1995). Energy dissipaters. IAHR, Hydraulic Structures Design. Manual 9, A.A. Balkema, Rotterdam.
Water Research Institute. (2003). Final report of the hydraulic model of Gavoshan dam spillway.
تحقیقات آب و خاک ایران
دوره 51، شماره 8
آبان 1399
صفحه 2085-2100

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار