مقایسه چند عصاره‌گیر برای استخراج پتاسیم قابل جذب گندم در برخی از خاکهای استان همدان

نویسندگان

چکیده

پتاسیم یکی از عناصر ضروری برای رشد گیاهان می‌باشد و از نظر فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی از مهمترین کاتیونها در گیاهان محسوب می‌شود. لذا آگاهی از وضعیت پتاسیم خاکها در استفاده بهتر از کودهای پتاسیمی در مزارع لازم است. گرچه استات آمونیوم عصاره‌گیر رایج در ارزیابی پتاسیم قابل استفاده درخاکهای ایران می‌باشد، تحقیق حاضر به منظور ارزیابی چند عصاره‌گیر جهت عصاره‌گیری پتاسیم قابل استفاده گندم در بعضی از خاکهای استان همدان صورت گرفته است. بدین منظور 10 نمونه خاک از بین 40 نمونه خاک نمونه برداری شده انتخاب شد. پتاسیم قابل عصاره‌گیری این خاکها با استفاده از عصاره‌گیرهای استات آمونیوم یک مولار، اسید سولفوریک 025/0 مولار، کلرید باریم 1/0 مولار، کلرید سدیم یک مولار و کلرید کلسیم 01/0 مولار استخراج شد. ارتباط بین پتاسیم عصاره‌گیری شده و جذب پتاسیم توسط گیاه می‌تواند فاکتور مهمی در انتخاب روش اندازه گیری پتاسیم خاکها باشد. به همین علت در مطالعات گلخانه‌ای از گندم الوند استفاده شد. پتاسیم استخراج شده توسط اسید سولفوریک 025/0 مولار با تمام عصاره‌گیرها بجز استات آمونیوم مولار همبستگی معنی‌داری نشان داد. بین سایر عصاره‌گیرها همبستگی معنی‌دار مشاهده شد. پتاسیم استخراج شده توسط عصاره‌گیرهای استات آمونیوم یک مولار، اسید سولفوریک 025/0 مولار، کلرید باریم 1/0 مولار، کلریدکلسیم 01/0 مولار و کلریدسدیم یک مولار با جذب پتاسیم همبستگی معنی‌داری نشان دادند. بین پتاسیم استخراج شده توسط اسید سولفوریک 025/0 مولار، کلرید باریم 1/0 مولار و کلریدسدیم یک مولار با عملکرد گندم همبستگی معنی‌داری مشاهده شد. به نظر می‌رسد در خاکهای مورد مطالعه عصاره‌گیرهای کلرید کلسیم 01/0 مولار، کلرید سدیم یک مولار و کلرید باریم 1/0 مولار در مقایسه با عصاره‌گیرهای اسید سولفوریک 025/0 مولار و استات آمونیوم یک مولار جهت ارزیابی قابلیت جذب پتاسیم مناسب تر باشند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Comparison of Some Extractants Used for the Assessment of Available Potassium in Some Hamadan Soils

نویسندگان [English]

  • Mahboobeh Zarrabi
  • Mohsen Jalali
چکیده [English]

Potassium (K) is an element essential for plant growth, playing a significant role in physiological and biochemical processes in plant. The relationship between a soil testing extractant vs. plant nutrient uptake should be a determining parameter in the selection of a soil testing method. The objective of this study was to evaluate different extractants employed for extracting available K in 10 Hamadan soils. The extractants used, were: 0.025 M H2SO4 , 0.1 M BaCl2, 0.01 M CaCl2, 1 M NH4OAC, and 1 M NaCl. Potassium uptake and yield by wheat (Triticum aestivum L.), wheat shoots and dry matter content (grown in the greenhouse) were the factors used to assess plant available K. There were significant correlations observed between 0.025 M H2SO4 method with other methods expect for the case of 1 M NH4OAc. There were significant correlations observed between K extracted through different methods and K uptake by wheat shoots. Potassium extracted by 0.025 M H2SO4, 0.1 M BaCl2, and 1 M NaCl showed significant correlations with wheat dry matter yield. The 0.01 M CaCl2, 1 M NaCl, and 0.1 M BaCl2 extraction methods seem to be superior to 0.025 M H2SO4, and 1 M NH4OAC methods in evaluating plant K availability.

کلیدواژه‌ها [English]

  • assesment
  • Available potassium
  • comparison
  • Extractant
  • Wheat