واسنجی روش منحنی سنجه در برآورد میزان رسوبات حوضة قزل‌اوزن بر اساس داده‌های سد سفیدرود

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس منابع آب، مهندسان مشاور یکم

2 رئیس گروه بررسی‌های فنی و اجتماعی دفتر مهندسی و معیارهای فنی آب و آبفا وزارت نیرو

3 کارشناس گروه سیاست‌گذاری و تخصیص آب دفتر برنامه‌ریزی کلان آب و آبفا وزارت نیرو

چکیده

رسوب‌گذاری در مخازن سبب کاهش حجم ذخیره و بروز مشکلات عدیده‌ در بهره‌برداری از سدها می‌شود. محاسبة حجم دقیق رسوبات وارد به مخزن برای طراحی مناسب سد و مدیریت بهینة مخزن سد در دورة بهره‌برداری الزامی است. در این تحقیق از داده‌های میدانی درازمدت سد سفیدرود به‌منزلة نقطة بررسی حوضة قزل‌اوزن استفاده شد. مقادیر محاسباتی رسوب به‌روش منحنی سنجه و اصلاحی FAO با حجم واقعی رسوبات (به‌دست‌آمده از هیدروگرافی مخزن) به‌منظور ارزیابی و واسنجی روابط محاسباتی مقایسه شد. نتایج نشان داد روش منحنی سنجه میزان رسوبات را کم برآورد می‌کند (تقریباً نصف مقدار رسوبات واقعی)؛ در حالی که برآورد روش اصلاحی FAO حدود 10 برابر مقدار واقعی رسوبات است. بررسی‌ها نشان می‌دهد ضریب اصلاحی 2 برای تعدیل روش منحنی سنجه در حوضة قزل‌اوزن نتایج معقولی ارائه می‌کند. ازاین‌رو، این ضریب برای کاربردهای میدانی در این حوضة آبریز پیشنهاد می‌شود. به بیان دیگر، میزان رسوبات محاسباتی به‌روش معمول منحنی سنجه باید دوبرابر شود تا مقدار واقعی رسوب در حوضة قزل‌اوزن به‌دست آید.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Calibration of the rating curve method to estimate Ghezelozan basin sediment by using observed data of Sefid-rood dam

نویسندگان [English]

  • Esmaeel Bayat 1
  • Dali Bondar 2
  • Saeed Lotfi 3
1 Water resources expert, YEKOM consulting engineers, 133 Muzaffar Str. (North Saba), Vali Asr Square, Tehran 14167- 93197, Iran
2 Technical director, Bureau of engineering affairs and technical standards of water and waste water, Ministry of Energy, Tehran, Iran
3 Water resources expert, Policy making on water allocation group, Ministry of Energy, Tehran, Iran
چکیده [English]

Sedimentation in reservoirs reduces dams storage and makes many problems in their operation. Therefore accurate computation of sediment volume is essential for appropriate design and optimum reservoir management during its operation. In this research long term field data of Sefid-rood dam were used to check the sediment volume computed for Ghezelozan basin. The Computed volume of sediment by rating curve and modified FAO method was compared with real volume as the result of hydrographic surveying to evaluate and calibrate computed methods. The results showed that the rating curve method was underestimated (approximately half of real volume), while modified FAO method estimated sediment volume 10 times more than real volume. The investigations show that the modified coefficient equal to 2 presents logical results. Therefore, it is recommended to use the modified coefficient for field usage in Ghezelozan basin. In other words, the computed sediment volume by rating curve method should be doubled to obtain real volume.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Ghezelozan basin
  • rating curve method
  • Reservoir Sedimentation
  • modified FAO method
  • reservoir hydrographic surveying