بررسی تأثیر آبیاری ناقص ریشه و کم‌آبیاری معمولی بر بهره‌وری آب و عملکرد و اجزای عملکرد گیاه ذرت

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری.

2 دانشیار دانشگاه تربیت مدرس، دانشکده کشاورزی، گروه آبیاری، تخصص: مهندسی آبیاری

3 استادیار دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

4 دانشیار مؤسسة تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی

5 استادیار دانشگاه صنعتی اصفهان

چکیده

مسئلة بحران آب در سال‌های اخیر و مصرف بیش از 70 درصد منابع آب شیرین در بخش کشاورزی آب لزوم اصلاح روش‌های آبیاری را، به‌منظور افزایش بهره‌وری آب، آشکار می‌سازد. در این مطالعه تأثیر اعمال پنج تیمار آبیاری کامل (FI)، کم‌آبیاری ناقص ریشه در دو سطح 75 درصد (PRD75) و 55 درصد (PRD55)، و کم‌آبیاری معمولی در دو سطح 75 درصد (DI75) و 55 درصد (DI55) بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرت طی دو فصل زراعی 1389 و 1390 در سطح مزرعه بررسی شد. نتایج نشان داد اختلاف مقادیر برخی صفات کمّی محصول در تیمارهای PRD با FI کمتر از این اختلاف بین تیمارهای DI با FI بود. میزان عملکرد دانه در تیمار PRD75، به‌مثابة مهم‌ترین جزء اقتصادی، اختلاف معناداری با تیمار آبیاری کامل نداشت و این اختلاف در هر دو سال کمتر از 10 درصد بود. به‌علاوه، اندازه‌گیری مقادیر رطوبت خاک حاکی از آن است که به‌رغم دادن آب کمتر در تیمار PRD75 در مقایسه با FI و وجود تنش رطوبتی مقادیر جذب رطوبت در آن تیمار بیشتر از سایر تیمارهای کم‌آبیاری بود. اعمال تیمار PRD75، ضمن ممانعت از کاهش معنادار عملکرد و اجزای عملکرد گیاه ذرت و همچنین کاهش 25 درصد مصرف آب در طول دورة اعمال تیمار، موجب افزایش بهره‌وری آب، به‌ترتیب، 16 و 20 درصد افزایش در سال‌های 1389 و 1390 شد و می‌تواند روشی مطمئن برای کنترل مصرف آب در استان مازندران به‌شمار ‌رود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Effect of Partial Root-zone Drying and Deficit Irrigation on Yield and Yield Components of Maize

نویسندگان [English]

  • Fatemeh Karandish 1
  • Majid Mirlatifi 2
  • Ali Shahnazari 3
  • Faribourz Abbasi 4
  • Mahdi Gheisari 5
1 Postgraduate Student, Tarbiat Modares University
2 Associate Professor, Tarbiat Modares University
3 Assistant Professor, Agriculture & Natural Resources University of Sari
4 Associate Professor, Agricultural Engineering & Technology Research Center
5 Assistant Professor, Isfahan University of Technology
چکیده [English]

An Application of new irrigation methods to increase water use efficiency is essential, due to global water shortages, and as well a consumption of more than 70% of fresh water in the agricultural sector. In this study, the effect of Full Irrigation (FI), Partial Root-zone Drying (PRD) treatments at two levels (provision of 75% of ET (PRD75) and 55% of ET (PRD55)) vs. Deficit Irrigation treatments at the same levels (75% (DI75) and 55% (DI55)) on yield and yield components of maize under a complete randomized design and under open filed conditions has been investigated during two growing seasons (2010 and 2011). Results revealed that the differences (for some yield components), between FI and PRD treatments were lower than those observed between FI and DI treatments. Results also indicated that the level of kernel yield, (in PRD75 treatment), as the most economical constituent of yield trait, was not significantly different from that of FI treatment (the difference being less than 10% for each year). An assessment of soil water content revealed that in PRD75 treatment plant water uptake was more efficient. Therefore, it can be concluded that PRD75 treatment, which resulted in a non-significant decrease of yield and yield components and while resulting in a 25% decrease in water use during the treatment periods (increase in water use efficiency of 16% and 20% during years 2010 and 2011 respectively), would be a promising water-saving method as in MazandaranProvince.

کلیدواژه‌ها [English]

  • maize
  • Mazandaran
  • Soil water content
  • Water deficit

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار