انجام توصیه کودی پتاسیم با استفاده از معادله میچرلیخ– بری در برخی از مزارع گندم آبی استان کرمانشاه

نویسندگان

1 کارشناس ارشد، دانشگاه تربیت مدرس

2 استاد، دانشگاه تربیت مدرس

3 عضو هیات علمی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی کرمانشاه

چکیده

به منظور تعیین ضرایب c1 و c، حد بحرانی پتاسیم، عملکرد نسبی و توصیه کودی با استفاده از معادله میچرلیخ – بری (MB) برای پتاسیم در12 مزرعه گندم (Triticum aestivum L.)، آزمایشی شامل پنج تیمار کودی، در سه تکرار و در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در مزارع زارعین شهرستان سرپل‌ذهاب استان کرمانشاه در سال زراعی 87-1386 اجرا شد. تیمارهای کودی عبارت بودند از تیمار اول= عرف زارع (NP )؛ تیمار دوم= مصرف تمامی کود‌ها بر مبنای آزمون خاک بدون پتاسیم (شاهد)؛ تیمار سوم= تیمار دوم + 100 کیلوگرم در هکتار کلرید پتاسیم (MOP) قبل از کاشت؛ تیمار چهارم= تیمار دوم + 200 کیلوگرم در هکتار MOP در دو مرحله ( قبل از کاشت و زمان پنجه‌دهی) و تیمار پنجم= تیمار دوم + 300 کیلوگرم در هکتار MOP در سه مرحله (قبل از کاشت + پنجه‌دهی و ساقه رفتن). میانگین ضرایب به عنوان ضرایب متغیر خاک (c1) و کود (c) منطقه در نظر گرفته شد. در این تحقیق ضریب c1 برای 11 مزرعه برابر 0020/0 و حد بحرانی پتاسیم برای حصول به 85 درصد حداکثر عملکرد تحت شرایط آزاد بودن قیمت کودها برابر 115، لیکن در شرایط فعلی که کودهای پتاسیمی یارانه‌ای (ارزان) هستند، برای حصول به 95 درصد حداکثر عملکرد ( نیل به تولید پایدار، تأمین امنیت غذایی و اقتصادی بودن تولید گندم) برابر180 میلی‌گرم در کیلوگرم بدست آمد. با عنایت به نتایج حاصله از این آزمایش مزرعه‌ای، پس از تعیین ضریب c1، می‌توان احتمال وقوع الف) عملکرد هکتاری دانه گندم بدون آنکه گندم‌کار کودی را مصرف نموده باشد، ب) میزان افزایش عملکرد هکتاری به‌ ازای افزایش مقدار معینی کود و ج) عملکرد اقتصادی کود را پیش‌بینی‌ نمود. بدیهی است با علم به کاربردهای فراوان این معادله، مدیران آزمایشگاههای خصوصی برای انجام توصیه بهینه کودی ابزار خوبی را در دست خواهند داشت. انجام تحقیقات بیشتر در این خصوص برای مناطق و محصولات مختلف زراعی، پیشنهاد می‌گردد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Potassium Fertilizer Recommendations through Determination of Mitscherlich-Bray Equation Coefficients for Irrigated Wheat

نویسندگان [English]

  • Ali Abdolahi 1
  • Mohammad Jafar Malakouti 2
  • Jalal Ghaderi 3
1
2
3
چکیده [English]

To determine the coefficients of c1 and c in Mitscherlich-Bray equation, critical level and fertilizer recommendation for potassium (K) as by Mitscherlich-Bray (MB) equation, an experiment in a randomized complete block design of 5 treatments and 3 replications was carried out in 12 irrigated wheat (Triticum aestivum L.) fields in Sarpol-e-Zohab region during the 2007-08 growing season. The treatments included T1 = Farmer's conventional fertilization practice= NP); T2 = control (all the nutrients included except K);
T3 = T2 + 100 kg ha-1 muriate of potash (MOP); T4 = T2 + 200 kg ha-1 MOP and T5 = T2 + 300 kg ha-1 MOP in three stages of: preplanting, tillering, and stalk bearing. Following harvest, grain yield was determined, and MB Equation's coefficients for K calculated. The value of c1 coefficient for the 11 wheat fields was found as 0.0020. Potassium critical level was 115 mg kg-1 for 85% of the maximum yield under non-subsidized, i.e., free market fertilizer prices condition. However, under existing subsidized fertilizer prices, potassium critical level achieved for 95% of maximum yield was 180 mg kg-1. Therefore, based on the information obtained, the managers of soil test laboratories will have a suitable tool in predicting the farmers' relative yields and economic return on wheat with each incremental increase in K-fertilizer application just only by analyzing the available K in the soils. There is need for such information also for other regions and for other different field crops.

کلیدواژه‌ها [English]

  • .
  • Fertilizer recommendation
  • Mitscherlich-Bray equation
  • Potassium critical level
  • Wheat (Triticum aestivum L.)