برهمکنش اثرات شوری آب و کم‌آبیاری بر رشد ذرت دانه‌ای در سیستم آبیاری قطره‌ای نواری یک ردیفه در منطقه باجگاه استان فارس

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 بخش مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

2 بخش مهندسی آب و مرکز مطالعات خشکسالی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

چکیده

محدود بودن منابع آبی و وجود خشکسالی‌ها و کمبود منابع آب شیرین و کاهش کیفیت منابع آبی، کمبود غذا را روز به روز تشدید می‌کند. به‌منظور بررسی اثر سطوح مختلف شوری و کم‌آبیاری بر رشد، اجزا محصول ذرت و بهره‌وری آب، آزمایشی  در مزرعه‌ای تحقیقاتی بخش مهندسی آب دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز سال 1398 در منطقه باجگاه استان فارس انجام شد. آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار به اجرا درآمد، چهار سطح شوری آب آبیاری شامل شاهد 6/0، 2، 5/3 و 5 دسی زیمنس بر متر و سه سطح آبیاری شامل آبیاری کامل، 75 و 50 درصد آبیاری کامل اعمال ‌گردید. حداکثر مقدار محصول دانه، تعداد دانه در بلال و کل ماده‌ی خشک در تیمار آبیاری کامل با شوری 6/0 دسی‌زیمنس بر متر مشاهده گردید. افزایش شوری از 6/0 تا 5/3 دسی‌زیمنس بر متر اثر معناداری بر روی شاخص برداشت نداشت. افزایش تنش به 50 درصد آبیاری کامل به‌طور متوسط باعث افزایش 23  درصدی بهره وری مصرف آب محصول دانه شد. حداکثر مقدار بهره وری مصرف آب ماده‌ی خشک  06/3 کیلوگرم بر مترمکعب در تیمار‌50 درصد آبیاری کامل با شوری 2 دسی‌زیمنس بر متر مشاهده گردید؛ بنابراین در شرایط کمبود آب از دیدگاه مدیریت منابع آب و مدیریت شوری خاک با در نظر گرفتن آبشویی نمک برای جلوگیری از آسیب تحمع نمک در خاک، تیمار 50 درصد آبیاری کامل با شوری 2 دسی زیمنس بر متر به دلیل بهره‌وری بیشتر آب و شیب کمتر کاهش محصول به ازای یک واحد افزایش شوری، توصیه می‌شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Interaction Effects of Water Salinity and Deficit Irrigation on Growth of Grain Maize under Single row of Tape Irrigation

نویسندگان [English]

  • Mahboobeh Lor Mohammad Hasani 1
  • Rezvan Talebnejad 2
  • Masoud Noshadi 1
1 Water Engineering Department, Faculty of Agriculture, Shiraz University, Shiraz, Iran
2 Water Engineering Department and Drought Research Center, Faculty of Agriculture, Shiraz University, Shiraz, Iran
چکیده [English]

In order to investigate the effect of different salinity levels and deficit irrigation on the growth and yield and water productivity of maize, an experiment was conducted in the research farm of the College of Agriculture, Shiraz University, Iran in 2018. The factorial experiment was performed as a randomized complete block design with three replications. Four salinity levels of irrigation water including control (0.6), 2, 3.5 and 5 dS m-1 and three levels of irrigation water depths including full irrigation, 75% and 50% of full irrigation were applied. Maximum seed yield, number of seeds per ear and total dry matter were observed in full irrigation treatment with salinity level of 0.6 dS m-1. Increased salinity from 0.6 to 3.5 dS m-1  had no significant effect on harvest index. Increasing the stress to 50% of full irrigation caused an average of 23% increase in seed maize water productivity. Maximum dry matter water productivity of 3.06 kg m-3was observed in the treatment of 50% full irrigation with salinity of 2 dS m-1. Therefore, in case of water shortage from the point of view of water resources management and soil salinity management, considering the salt leaching to prevent salt accumulation in the soil, treatment of 50% full irrigation with irrigation water salinity of 2 dS m-1 is recommended due to higher water productivity and lower yield slope per unit increase in salinity.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Micro irrigation
  • Water productivity
  • Salinity threshold of soil water saturation extract

مراجع

Azizian, A. R. Sepaskhah. (2014). Maize response to different water, salinity and nitrogen levels: Agronomic behavior, International Journal of Plant Production, 8(1):107-130.
Amer, K. H. (2010). Corn crop response under managing different irrigation and salinity levels. Agricultural Water Management, 97(10), 1553-1563.
Aydinsakir, K., Erdal, S., Buyuktas, D., Bastug, R., & Toker, R. (2013). The influence of regular deficit irrigation applications on water use, yield, and quality components of two corn (Zea mays L.) genotypes. Agricultural Water Management, 128, 65-71.
Ali, M. H., & Talukder, M. S. U. (2008). Increasing water productivity in crop production—a synthesis. Agricultural Water Management, 95(11), 1201-1213.
Allen, R. G., Smith, M., Pereira, L. S., & Pruitt, W. O. (1996, September). Proposed revision to the FAO procedure for estimating crop water requirements. In II International Symposium on Irrigation of Horticultural Crops 449 (pp. 17-34).
Ayers, R. S., & Westcot, D. W. (1985). Water quality for irrigation. FAO irrigation and drainage paper, 20.
Bryant, K. J., Benson, V. W., Kiniry, J. R., Williams, J. R., & Lacewell, R. D. (1992). Simulating corn yield response to irrigation timings: Validation of the EPIC model. Journal of Production Agriculture, 5(2), 237-242.
Cucci, G., Lacolla, G., Boari, F., Mastro, M. A., & Cantore, V. (2019). Effect of water salinity and irrigation regime on maize (Zea mays L.) cultivated on clay loam soil and irrigated by furrow in Southern Italy. Agricultural Water Management, 222, 118-124.
Comas, L. H., Trout, T. J., DeJonge, K. C., Zhang, H., & Gleason, S. M. (2019). Water productivity under strategic growth stage-based deficit irrigation in maize. Agricultural Water Management, 212, 433-440.
 
Huang, M., Zhang, Z., Zhu, C., Zhai, Y., & Lu, P. (2019). Effect of biochar on sweet corn and soil salinity under conjunctive irrigation with brackish water in coastal saline soil. Scientia Horticulturae, 250, 405-413.
Hanson, B., Hopmans, J. W., & Šimůnek, J. (2008). Leaching with subsurface drip irrigation under saline, shallow groundwater conditions. Vadose Zone Journal, 7(2), 810-818.
Karandish, F., & Šimůnek, J. (2019). A comparison of the HYDRUS (2D/3D) and SALTMED models to investigate the influence of various water-saving irrigation strategies on the maize water footprint. Agricultural Water Management, 213, 809-820.
Kang, Y., Chen, M., & Wan, S. (2010). Effects of drip irrigation with saline water on waxy maize (Zea mays L. var. ceratina Kulesh) in North China Plain. Agricultural Water Management, 97(9), 1303-1309.
Kang, Y., Wang, R., Wan, S., Hu, W., Jiang, S., & Liu, S. (2012). Effects of different water levels on cotton growth and water use through drip irrigation in an arid region with saline ground water of Northwest China. Agricultural Water Management, 109, 117-126.
Li, X., Kang, Y., Wan, S., Chen, X., & Chu, L. (2015). Reclamation of very heavy coastal saline soil using drip-irrigation with saline water on salt-sensitive plants. Soil and Tillage Research, 146, 159-173.
Liu, Z., Li, P., Hu, Y., & Wang, J. (2015). Wetting patterns and water distributions in cultivation media under drip irrigation. Computers and Electronics in Agriculture, 112, 200-208.
Maas, E. V., & Hoffman, G. J. (1977). Crop salt tolerance–current assessment. Journal of the irrigation and drainage division, 103(2), 115-134.
Wan, S., Kang, Y., Wang, D., & Liu, S. P. (2010). Effect of saline water on cucumber (Cucumis sativus L.) yield and water use under drip irrigation in North China. Agricultural Water Management, 98(1), 105-113.
Wan, S., Jiao, Y., Kang, Y., Hu, W., Jiang, S., Tan, J., & Liu, W. (2012). Drip irrigation of waxy corn (Zea mays L. var. ceratina Kulesh) for production in highly saline conditions. Agricultural water management, 104, 210-220.
Yuan, C., Feng, S., Huo, Z., & Ji, Q. (2019). Effects of deficit irrigation with saline water on soil water-salt distribution and water use efficiency of maize for seed production in arid Northwest China. Agricultural Water Management, 212, 424-432.
تحقیقات آب و خاک ایران
دوره 53، شماره 9
آذر 1401
صفحه 1997-2008

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار