2024-03-28T18:53:30Z
https://ijswr.ut.ac.ir/?_action=export&rf=summon&issue=7117
Iranian Journal of Soil and Water Research
Iran J Soil Water Res
2008-479X
2008-479X
1393
45
4
شبیهسازی آبیاری نواری با دو الگوی حل عددی
محمدعلی
غلامی سفیدکوهی
علی
کولائیان
معادلات سنتـ ونانت از معادلات پایهای در رشتههای مختلف هیدرولیک، از جمله آبیاری سطحی است. در این تحقیق، با استفاده از روش تفاضل محدود و دو الگوی عددی لکس انتشاری (HD-LAX) و مککورومک (HD-MAC)، مدل هیدرودینامیک کامل جریان در آبیاری نواری حل شد. به منظور ارزیابی این دو الگو، نتایج شبیهسازی با شش سری دادههای اندازهگیریشده در شرایط متفاوت مقایسه شد. نمایههای ارزیابی نشان داد هر دو الگو از دقت مناسبی برای شبیهسازی فرایندهای مختلف جریان برخوردارند. نتایج نشان داد در یک نوار، با افزایش دبی ورودی، دقت پیشبینی هر دو الگو افزایش مییابد. افزایش طول و عرض و شیب نوارْ کاهش دقتِ پیشبینیِ هر دو الگوی عددی را به همراه خواهد داشت. یافتهها نشان میدهد الگوی HD-LAX با متوسط ضریب تبیین 9452/0 و 8366/0 بهترتیب در شبیهسازی مراحل پیشروی و پسروی و خطای نسبی 63/5- و 87/7 درصد در برآورد حجم آب نفوذیافته و رواناب نسبت به الگوی HD-MAC از دقت بالاتری برخوردار است.
Numerical solution
Lax
MacCormack
Full Hydrodynamic
2014
12
22
369
378
https://ijswr.ut.ac.ir/article_52589_44bea72ce333feb711714d81d0040157.pdf
Iranian Journal of Soil and Water Research
Iran J Soil Water Res
2008-479X
2008-479X
1393
45
4
بهبود برآورد عملکرد محصول در مدل شبیهسازی SWAP با استفاده از دادههای ماهوارهای
علیرضا
بادیه نشین
حمیده
نوری
مجید
وظیفهدوست
به منظور برآورد عملکرد گیاهان در سطوح وسیع، از روش بهروزرسانی مدلهای رشد گیاه با دادههای ماهوارهای استفاده میشود. هدف این تحقیق تعیین میزان بهبود برآورد عملکرد محصول در مدل شبیهسازی SWAP با استفاده از این روش بود. این تحقیق در سال زراعی 1390ـ 1391 در سه سامانة آبیاری عقربهای، واقع در شبکة آبیاری قزوین، تحت کشت گیاهان ذرت علوفهای و چغندرقند، انجام شد. اجرای مدل SWAP در دو مرحلة بدون بهروزرسانی و با بهروزرسانی با شاخص سطح برگ ماهوارهای انجام شد. برآورد عملکرد محصول چغندرقند و ذرت با مدل SWAP بهروزرسانیشده بهترتیب 7/13 و 5/14 درصد در مقدار درصد خطا و 321/3 و 621/1 تن بر هکتار در مقدار RMSE بهبود یافت. نتایج بهدستآمده نشان داد با بهروزرسانی شاخص سطح برگ ماهوارهای میتوان خطاهای دادههای ورودی مدل و عدم قطعیت موجود در آنها را به میزان زیادی کاهش داد و با دقت مطلوبی عملکرد را در سطح وسیع و با تفکیک مزرعه به مزرعه برآورد کرد.
Fodder maize
leaf area index
remote sensing
Sugar beet
SWAP model
2014
12
22
379
388
https://ijswr.ut.ac.ir/article_52590_1967e60f0961e25e92b4bd5e71110368.pdf
Iranian Journal of Soil and Water Research
Iran J Soil Water Res
2008-479X
2008-479X
1393
45
4
طراحی شبکه پایش سطح آب زیرزمینی با استفاده از مدل حداقل مربعات ماشین بردار پشتیبان (LS-SVM)
الهام
رضایی
عباس
خاشعی سیوکی
علی
شهیدی
این مطالعه روشی برای طراحی شبکههای پایش کمّی آب زیرزمینی به منظور کاهش نقاط پایش مکانی اضافی ارائه میکند؛ چاههای اضافی، که اگر نمونهگیری نشوند، خطای تخمین سطح آب زیرزمینی آنها قابل چشمپوشی است. این روش مبتنی بر روش ماشین بردار پشتیبان بر پایة تئوری یادگیری آماری است. در این مطالعه، با استفاده از اطلاعات کمّی 63 چاه مشاهداتی و پارامترهای هواشناسی (بارندگی و تبخیر) دشت رامهرمز، در دورة 7 ساله، عملکرد مدل حداقل مربعات ماشین بردار پشتیبان (LS-SVM) در طراحی شبکة برداشت چاههای مشاهداتی آب زیرزمینی بررسی شد. ترکیبهای مختلف پارامترهای اثرگذار بر تراز سطح آب زیرزمینی با استفاده از مدل LS-SVM ارزیابی شد. ترکیب برتر مدل LS-SVM دربرگیرندة شاخصهای عملکرد (3405/0MAE=و 9992/0= 2R) است. سپس، با استفاده از تابع تقریب بهینه، 42 عدد چاه مشاهداتی به منظور پایش مکانی مناسب در منطقة دشت رامهرمز مشخص شد.
Monitoring points
Function approximation
RAMHORMOZ Plain
Groundwater modelling
2014
12
22
389
396
https://ijswr.ut.ac.ir/article_52591_7662c67dbe764f0e2bec6f3127cf75a9.pdf
Iranian Journal of Soil and Water Research
Iran J Soil Water Res
2008-479X
2008-479X
1393
45
4
استفاده از توابع چندشرطی در حوزه مدیریت مخزن در شرایط تغییر اقلیم
پریسا سادات
آشفته
امید
بزرگ حداد
توابع منطقی ریاضی در حوزة مدیریت منابع آب کاربرد فراوان دارد. در این تحقیق، از برنامهریزی ژنتیک منطقی (LGP)، با ادغام اینگونه توابع، برای استخراج قاعدة جیرهبندی مخزن در بازههای بهرهبرداری در شرایط پایه و تغییر اقلیم استفاده شد. بهترین مقادیر رهاسازی از مخزن در کل بازه بر اساس آب موجود استخراج میشود. تابع هدف به صورت کمینهکردن نسبت کمبود بلندمدت (LSR) است. نتایج استخراج قاعدة جیرهبندی در تأمین تقاضا به وسیلة LGP با نتایج برنامهریزی ژنتیک متداول (TGP) برای شرایط پایه و تغییر اقلیم با استفاده از شاخصهای کارایی مقایسه شدند. نتایج نشان دادند بر اساس LGP و در شرایط تغییر اقلیم نسبت به پایه شاخصهای اطمینانپذیری کاهش (34%)، آسیبپذیری افزایش (37%)، و برگشتپذیری نیز کاهش (29%) خواهند یافت. همچنین بر اساس TGP و در وضعیت مشابه شاخصهای اطمینانپذیری، آسیبپذیری، و برگشتپذیری بهترتیب کاهش (25%)، افزایش (15%)، و کاهش (14%) خواهند یافت.
Multi-Conditional Function
Operating Rule of Reservoir
Efficiency Indices
climate change
2014
12
22
397
404
https://ijswr.ut.ac.ir/article_52592_4ba3d1a136513a278a1ceb052f64d880.pdf
Iranian Journal of Soil and Water Research
Iran J Soil Water Res
2008-479X
2008-479X
1393
45
4
تأثیر آبیاری قطره ای سطحی و زیرسطحی بر عملکرد گل محمدی تحت رژیمهای مختلف آبیاری
اسماء
مقبلی مهنی دررودی
معصومه
دلبری
نادر
کوهی
در این تحقیق اثر دو سامانة آبیاری قطرهای سطحی و زیرسطحی بر عملکرد و کارایی مصرف آب آبیاری و بازده اسانس گل محمدی در سه سطح آبیاری (100، 70، و 40 درصد مقدار تبخیرتعرق پتانسیل) ارزیابی شد. بدین منظور آزمایشی در قالب طرح کرتهای خردشده بر پایة بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمان در ایستگاه تحقیقاتی جوپار در سالهای 1391 و 1392 اجرا شد. نتایج نشان داد عملکرد و کارایی مصرف آب آبیاری و بازده اسانس در دو نوع سامانة آبیاری تفاوت معنادار ندارند. بالاترین میزان عملکرد با مقدار 93/2716 کیلوگرم در هکتار مربوط به تیمار 100 درصد تبخیرتعرق پتانسیل و بالاترین کارایی مصرف آب آبیاری مربوط به تیمار 40 درصد تبخیرتعرق پتانسیل، با میزان 14/2 کیلوگرم بر متر مکعب در هکتار بود. همچنین تیمار70 درصد تبخیرتعرق پتانسیل بالاترین بازده اسانس را داشت.
Deficit irrigation
Drip Irrigation
Percentage of essential oil
Rosa damascene
Water use efficiency
2014
12
22
405
412
https://ijswr.ut.ac.ir/article_52593_32bc289984c4ecb64d381f0223d61d20.pdf
Iranian Journal of Soil and Water Research
Iran J Soil Water Res
2008-479X
2008-479X
1393
45
4
مطالعه آزمایشگاهی جریان غیر دارسی درون مصالح متخلخل دانه ای
محمد باقر
صلاحی
محمد
صدقی اصل
منصور
پرویزی
استفاده از مصالح درشتدانة سنگریزهای در سازههای آبی، به دلیل خصوصیات ویژة آنها، روزبهروز رو به افزایش است، طوری که امروزه از این مصالح برای ساخت فیلتراسیون و حوضچههای آرامش و سدهای پارهسنگی استفاده میشود. به دلیل اهمیت جریان درون مصالح سنگریز، مطالعة خصوصیات این نوع جریان اهمیت خاصی دارد. به منظور بررسی رفتار جریان درون مصالح دانهای دستگاه پرمئامتری با بارثابتی طراحی و ساخته شد. آزمایشهایی روی سه نمونه از ذرات سنگریزهای با قطرهای متوسط 69/8، 08/13، و 617/16 میلیمتر انجام و خصوصیات آنها ارزیابی شد. نتایج آزمایشگاهی نشان داد رابطة بین سرعت و گرادیان هیدرولیکی غیر خطی است و از قانون دارسی تبعیت نمیکند. مشاهده میشود، با افزایش عدد رینولدز، فاکتور اصطکاکی کاهش مییابد و با افزایش گرادیان هیدرولیکی عدد رینولدز نیز افزایش پیدا میکند. این وضعیت حاکی از متلاطمبودن جریان در گرادیانهای بالاست. همچنین ارزیابی نتایج این پژوهش به وسیلة شاخص آماری و مقایسة آن با روابط Kadlec and Knight (1996) و Ergun (1952) نشان داد رابطة کادلیک و نایت خطای کمتری نسبت به رابطة ارگان دارد.
constant head
flow characteristics
prmeameter device
large-grained materials
2014
12
22
413
422
https://ijswr.ut.ac.ir/article_52594_2dfd562921ff01ef997101d5e2af4202.pdf
Iranian Journal of Soil and Water Research
Iran J Soil Water Res
2008-479X
2008-479X
1393
45
4
ارزیابی مدل درختی M5 و شبکة عصبی مصنوعی برای برآورد متوسط روزانة دمای هوا بر اساس دادههای دمای سطح زمین سنجنده مودیس
سعید
امامی فر
علی
رحیمی خوب
علی اکبر
نوروزی
استفاده از دادههای تصاویر ماهوارهای روشی مؤثر برای پهنهبندی دمای هواست. در این تحقیق مدلهای شبکة عصبی و مدل درختی M5 برای تبدیل دمای سطح زمین در دو زمان روز و شب محصولات ماهوارة ترا سنجندة مودیس برای استان خوزستان مقایسه شد. در کل 365 تصویر از محصولات دمای سطح زمین در سال 2007، که منطقة مورد مطالعه را پوشش میداد، استفاده شد. دادههای متوسط دمای هوای روزانه از 29 ایستگاه هواشناسی سینوپتیک و کلیماتولوژی سال 2007 جمعآوری و به منزلة دادههای واقعی استفاده شدند. دادههای ورودی مدلها شامل دمای سطح زمین در دو زمان روز و شب و تابش بیرون زمینی بودند. نتایج نشان داد ضریب تعیین هر دو مدل بیش از 96/0 است. با این حال مدل شبکة عصبی با دقت بیشتری دمای هوا را برآورد میکند. جذر مربع میانگین خطا و ضریب تعیین مدل شبکة عصبی بهترتیب برابر 7/1 درجة سانتیگراد و 97/0 برآورد شد.
Air Temperature
Artificial Neural Network
Land surface temperature
MODIS Sensor
M5 model tree
2014
12
22
423
433
https://ijswr.ut.ac.ir/article_52595_f421bb95f8d25e8d8d0cbde6bb2174a5.pdf
Iranian Journal of Soil and Water Research
Iran J Soil Water Res
2008-479X
2008-479X
1393
45
4
بررسی عملکرد مدلهای AquaCrop و CERES-Maize در برآورد اجزای بیلان آب خاک و عملکرد ذرت
غزاله
ضیایی
حسین
بابازاده
فریبرز
عباسی
فریدون
کاوه
اهمیت آب در کشاورزی در کنار رشد روزافزون جمعیت و ضرورت تأمین غذای مورد نیاز، استفادة بهینه از منابع آب را ضرورت میبخشد. مدلAquaCrop ، ارائهشده از سوی سازمان خواربار جهانی، از مدلهای شبیهساز رشد گیاهی است که سعی میکند با استفاده از کاهش تعداد دادة ورودی سهولت کاربری این نرمافزار را افزایش دهد. در این مطالعه، علاوه بر واسنجی و صحتسنجی مدل AquaCrop برای گیاه ذرت در منطقة کرج، با استفاده از روش بیلان آب خاک، عملکرد مدل با مدل تخصصی گیاه ذرت (CERES-Maize) مقایسه شد. نتایج نشان داد عملکرد هر دو مدل مناسب است؛ طوری که شاخص توافق برای مدل AquaCrop در برآورد محتوای آب خاک بین 85 تا 94 درصد و برای مدل CERES-Maize بین 58 تا 64 درصد متغیر است. شاخص RMSE در برآورد عملکرد محصول برای مدل AquaCrop بین 20 تا 40 درصد و برای مدل CERES-Maize بین 20 تا 80 درصد بود. در نهایت مدل AquaCrop، با توجه به نتایج خروجی، برای استفادة کشاورزان و برنامهریزان در سطح منطقه توصیه میشود.
AquaCrop
CERES-Maize
soil water balance
maize yield
2014
12
22
435
445
https://ijswr.ut.ac.ir/article_52596_7c731cb3f0fbcbfcdc683d5c977256d1.pdf
Iranian Journal of Soil and Water Research
Iran J Soil Water Res
2008-479X
2008-479X
1393
45
4
نقش زهکش حایل شورهزار مرکزی قزوین در کنترل شوری
عباس
ستوده نیا
محدثه
جعفری
پیمان
دانشکار آراسته
زهکش روباز حایل شورهزار مرکزی قزوین به منظور جلوگیری یا کاهش خطر پیشروی شوری به زمینهای حاصلخیز بالادست طراحی و ایجاد شده است. در این پژوهش نتیجة پایش عملکرد زهکش یادشده بررسی شد. برای پایش اثر این زهکش بر سطح ایستابی و کیفیت آب زیرزمینی کمعمق 99 چاهک در 9 مقطع عمود بر زهکش احداث شده است. هر ماه یک بار سطح آب چاهکها قرائت و یک نمونه از آب آن تهیه شد. تجزیة شیمیایی نمونهها در طول یک سال معرف تغییرات شیمیایی سفرة آب زیرزمینی منطقه در اثر وجود این زهکش است. عملکرد زهکش در سال اول احداث، با خارجساختن آبی با شوری بیش از 200 دسیزیمنس بر متر از منطقه، مؤثر ارزیابی شد. نتایج نشان داد با احداث زهکش حایل پیشروی آب شور به سمت بالادست تا حدودی متوقف شده است که علت را میتوان افزایش شیب هیدرولیکی به دلیل ایجاد نزدیک به یک متر کاهش بار آبی به وسیلة زهکش دانست. در سال نخست، پس از اجرای طرح، میانگین شوری آب زیر سطحی 13.6 درصد کاهش یافت. بدیهی است این تغییرات در همة زمینهها یک اندازه نبوده است. عملکرد این زهکش در سال نخست پس از احداث مثبت ارزیابی میشود.
Salt discharge
Interceptor drain
Observation borehole
monitoring
2014
12
22
447
452
https://ijswr.ut.ac.ir/article_52597_26eb374d80789da6b68f3716324a3402.pdf
Iranian Journal of Soil and Water Research
Iran J Soil Water Res
2008-479X
2008-479X
1393
45
4
ارزیابی عملکرد گسیلنده کنترلکننده حجم آب در مقایسه با گسیلندههای متداول در سیستم آبیاری
سعید
زمانی
جواد
بهمنش
کامران
زینال زاده
افزایش یکنواختی پخش آب در سیستمهای آبیاری میکرو هدفی مهم در تحقیقات کاربردی است. بهرغم پیشرفت زیاد در ساخت قطرهچکانها، برخی گزارشهای تحقیقاتی به ناتوانی آنها در یکنواختی پخش آب اشاره دارند. برای ایجاد یکنواختی پخش آب بیشتر در طراحی آبیاری میکرو، لازم است گسیلندههایی با ضریب تغییرات ساخت کارخانهای کم و توزیع یکنواختی آب بالا ساخته شود. در این پژوهش، عملکرد یک گسیلندة جدید، که گسیلندة کنترلکنندة حجم آب نامیده شد، با عملکرد چهار قطرهچکان متداول ارزیابی و مقایسه شد. نتایج نشان داد عملکرد و همة پارامترهای یکنواختی گسیلندة کنترلکنندة حجم آب در همة فشارهای اعمالی مطلوبتر است. نتایج این تحقیق نشان داد بیشترین یکنواختی پخش در فشار اعمالی 5/1 بار در گسیلندة کنترلکنندة حجم آب حاصل میشود و در بابلر در بهترین شرایط یکنواختی پخش 3/38 درصد است.
Water distribution uniformity
Micro irrigation system
Water Volume Controller Emitter
discharge
Pressure changing
2014
12
22
453
461
https://ijswr.ut.ac.ir/article_52598_b256b7a0455b198058bde91bb1b843d8.pdf
Iranian Journal of Soil and Water Research
Iran J Soil Water Res
2008-479X
2008-479X
1393
45
4
پیشبینی سطح ویژه و ظرفیت تبادل کاتیونی با استفاده از بعد فرکتالی توزیع اندازه ذرات خاک
لیلا
اسماعیل نژاد
جواد
سیدمحمدی
محمود
شعبانپور
حسن
رمضان پور
ظرفیت تبادل کاتیونی و سطح ویژه از خصوصیات مهم خاکاند که اندازهگیری مستقیم آنها مشکل، پرهزینه، و وقتگیر است. بعد فرکتالی توزیع اندازة ذرات خاک در ارتباط با بسیاری از فرایندهای استاتیک و دینامیک خاکـ مثل انتقال آب و املاح، ظرفیت نگهداشت آب خاک، ذخیره و نگهداری گرمای خاک، و غیرهـ مطالعه شده و به مثابة ابزاری مناسب برای تخمین ویژگیهای مرتبط با بافت خاک معرفی شده است. در این تحقیق رابطة بعد فرکتالی توزیع اندازة ذرات با سطح ویژه و ظرفیت تبادل کاتیونی برای 40 نمونه خاک، که 32 نمونة آن برای یافتن روابط تجربی و 8 نمونة آن برای آزمون روابط بهدست آمده، از منطقة گیلوان با کلاسهای بافتی شنی تا رسی، که دارای مواد مادری متفاوت بودند، ارزیابی شد. نتایج نشان داد مقادیر بعد فرکتالی برای نمونههای خاک مطالعهشده از 45/2 تا 99/2 متغیر است؛ که با ریزشدن بافت خاک مقدار آن زیاد میشود. روابط رگرسیونی بهدستآمده بین بعد فرکتالی با سطح ویژه و ظرفیت تبادل کاتیونی توانی بود که ارزش ضریب تبیین برای آنها بهترتیب 87/0 و 80/0 و در سطح احتمال 1 درصد معنادار بود. آزمون روابط بهدستآمده بین بعد فرکتالی با درصد رس، سطح ویژه، و ظرفیت تبادل کاتیونی نشان داد بین مقادیر اندازهگیری و پیشبینیشده همبستگی معناداری در سطح احتمال 1 درصد برقرار است. این پژوهش نشان داد بعد فرکتالی توزیع اندازة ذرات خاک میتواند شاخصی مفید در مطالعات مدلسازی و شبیهسازی برای تخمین سطح ویژه و ظرفیت تبادل کاتیونی باشد.
Soil Texture
Estimation
Power functions
Gilevan
2014
12
22
463
474
https://ijswr.ut.ac.ir/article_52599_f458395b2f0b9e3daad39f28ab49c223.pdf
Iranian Journal of Soil and Water Research
Iran J Soil Water Res
2008-479X
2008-479X
1393
45
4
عملکرد توابع انتقالی طیفی پارامتریک و نقطهای برای برآورد منحنی مشخصه رطوبتی خاک
ابراهیم
بابائیان
مهدی
همایی
علی اکبر
نوروزی
اندازهگیری مستقیم ویژگیهای هیدرولیکی خاک معمولاً هزینهبر و وقتگیر است. تلاش فراوانی صورت گرفته تا بتوان از طریق توابع انتقالی خاک (PTFs) و به کمک اطلاعات زودیافت به ویژگیهای هیدرولیکی خاک دست یافت. هدف این پژوهش ارزیابی عملکرد پارامتریک و نقطهای توابع انتقالی طیفی (STFs) و PTFها در برآورد پارامترهای مدلهای منحنی رطوبتی ونگنوختن و بروکزـ کوری بود. همچنین، به منظور مقایسة کارایی متغیرهای طیفی و متغیرهای مبنایی خاک، عملکرد توابع انتقالی طیفی و توابع انتقالی خاکهای منطقه نسبت به مهمترین توابع انتقالی برخی خاکهای جهان بررسی شد. بدین منظور، تعداد 174 نمونه خاک گردآوری و منحنیهای طیفی آنها در گسترة 350 تا 2500 نانومتر با استفاده از دستگاه اسپکترورادیومتر زمینی اندازهگیری شد. برخی ویژگیهای فیزیکی خاک همراه مقادیر رطوبت در پتانسیلهای ماتریک معین اندازهگیری و به روش حداقل مربعات خطا و پارامترهای مدلهای رطوبتی ونگنوختن و بروکزـ کوری محاسبه شد. با استفاده از روش رگرسیون مرحلهای چندگانه، توابع انتقالی خاک و توابع انتقالی طیفی پارامتریک و نقطهای اشتقاق یافت. نتایج نشان داد STFs و PTFs خاکهای منطقه در هر دو رویکرد نقطهای و پارامتریک نسبت به PTFsهای دیگر مناطق جهان (متوسط RMSR برابر 100/0)، برای پیشبینی نگهداشت آب در خاک، دقت بیشتری (متوسط RMSR برابر 029/0) دارند. دقت برآورد رطوبت خاک توسط مدل ونگنوختن (متوسط RMSR برابر 034/0) نسبت به مدل بروکزـ کوری (متوسط RMSR برابر 041/0) بیشتر بود. به طور کلی، STF و PTFهای اشتقاقیافته دقت تقریباً برابری داشتند؛ با این تفاوت که در مکشهای متوسط و زیاد STFها برآوردی بهتر ارائه کردند.
Soil spectral reflectance
Spectral transfer function
peotransfer functions
2014
12
22
475
490
https://ijswr.ut.ac.ir/article_52600_bec65d2b59c472df436dc5f956f87e21.pdf
Iranian Journal of Soil and Water Research
Iran J Soil Water Res
2008-479X
2008-479X
1393
45
4
استفاده از روش الکترواسمزی به منظور تسریع خروج آب در خاکهای ریزدانه
محمد
ناصح
علی
رئیسی استبرق
مهرداد
مقدس
امروزه استفاده از فرایند الکترواسمز در بهحرکتدرآوردن آب از محیط خاک یکی از روشهای بسیار کارآمد بهسازی خاک ریزدانه بهشمار میرود. ایجاد میدان الکتریکی در محیط خاک به وسیلة الکترودها موجب حرکت مولکولهای آب و خروج آنها از محیط متخلخل میشود. در این پژوهش، از سیستم جدید الکترواسمز با نام زهکشهای الکتریکی عمودی به منظور بهسازی یک خاک ریزدانه در مقیاس آزمایشگاهی استفاده شد. بدین منظور، نمونههای خاک رسی در حالت اشباع تهیه و با قرارگیری در مدل فیزیکی طراحیشده آزمایش شد. نتایج نشان داد، در صورت استفاده از روش الکترواسمزی، خروج آب از خاک بیشتر و با سرعت بالاتر انجام میشود. همچنین، میزان خروج آب با افزایش اختلاف ولتاژ بین قطبهای کاتد و آند در خاک افزایش مییابد. اندازهگیری هدایت الکتریکی و pH در طول نمونة خاک نیز نشان داد در حین فرایند الکترواسمز مقدار pH در قطب کاتد افزایش و در قطب آند کاهش مییابد و مقدار EC در هر دو قطب افزایش مییابد. همچنین ولتاژ اعمالشده در طول نمونة خاک از قطب آند به سمت قطب کاتد کاهش مییابد. بنابراین روش الکترواسمز میتواند جایگزین خوبی برای نشست خاک به جای استفاده از سربار روی خاک باشد.
electrical vertical drain
rapid consolidation
Soil improvement
2014
12
22
491
497
https://ijswr.ut.ac.ir/article_52601_ba3e51f735b29a9376404ba2b29b63c4.pdf
Iranian Journal of Soil and Water Research
Iran J Soil Water Res
2008-479X
2008-479X
1393
45
4
تأثیرپذیری مؤلفههای رواناب و رسوب کرتهای آزمایشی کوچک از کاربرد پسماند آلی ویناس
احسان
شریفی مقدم
سیدحمیدرضا
صادقی
عبداواحد
خالدی درویشان
پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان تأثیر کاربرد دو مقدار 5/4 و 8 لیتر بر متر مربع پسماند آلی و سازگار با محیط زیست ویناس بر زمان شروع، ضریب و حجم رواناب، هدررفت خاک، و غلظت رسوب در کرتهای آزمایشی کوچک با شیب 20 درصد با استفاده از شبیهساز باران با دو شدت 50 و 90 میلیمتر بر ساعت و با تداوم 15 دقیقه روی خاک لومی-رسی-شنی انجام شد. نتایج نشاندهندة اثر معنادار تیمار ویناس بر زمان شروع رواناب و غلظت رسوب (04/0>P)، حجم و ضریب رواناب، و هدررفت خاک (00/0P=) بود. همچنین نتایج نشان داد کاربرد سطح پایین ویناس بهترتیب باعث افزایش 151 و 154 درصد رواناب و هدررفت خاک در شدت 50 میلیمتر بر ساعت و نیز موجب افزایش 64 و 200 درصد متغیرهای بررسیشده در شدت 90 میلیمتر بر ساعت در مقایسه با تیمار شاهد است. سطح بالای ویناس، رواناب و هدررفت خاک را بهترتیب 79 و 30 درصد در شدت 50 میلیمتر بر ساعت و نیز 60 و 58 درصد در شدت 90 میلیمتر بر ساعت افزایش داد. با وجود این، تیمار 5/4 لیتر بر متر مربع ویناس در هر دو شدت و تیمار 8 لیتر بر متر مربع ویناس در شدت 90 میلیمتر بر ساعت مقدار غلظت رسوب را افزایش و در شدت 50 میلیمتر بر ساعت تیمار 8 لیتر بر متر مربع ویناس میزان غلظت رسوب را نسبت به تیمار شاهد کاهش داد. این در حالی است که میزان اثربخشی تیمار 8 لیتر بر متر مربع در کاهش رواناب و هدررفت خاک و غلظت رسوب بیش از تیمار 5/4 لیتر بر متر مربع بود. نتایج نشان داد افزودن پسماند آلی همیشه موجب جلوگیری از هدررفت خاک و بهبود ویژگیهای فیزیکی خاک نخواهد شد. بنابراین استفاده از سطح بالاتر ویناس و افزایش ماندگاری آن قبل از وقوع بارش توصیه میشود.
Rainfall simulation
soil conservation
Soil erosion
Sediment yield
2014
12
22
499
508
https://ijswr.ut.ac.ir/article_52602_2d8c1f5c21e2e9f4f5f62946dead3cc7.pdf
Iranian Journal of Soil and Water Research
Iran J Soil Water Res
2008-479X
2008-479X
1393
45
4
استفاده از یک مدل ژئومورفولوژیکی مبتنی بر توان جریان برای پهنهبندی فرسایش و رسوبخیزی حوضههای آبریز
علیرضا
شکوهی
سحر
بهشتی
تأمین اطلاعات مورد نیاز برای مدلهای فرسایش و رسوب از مشکلات عمدة بهکارگیری این مدلهاست. در این پژوهش مدلی ژئومورفولوژیکی معرفی میشود که بر مبنای تئوری قدرت جریان توسعه یافته و برای محاسبة پتانسیلِ فرسایشِ منجر به تولیدِ رسوبِ ورودی به رودخانهها از دو پارامتر شیب و مساحت ویژة زهکشی استفاده میکند. مدل مزبور فقط با تکیه بر نقشة ارتفاعی رقومی قادر به ناحیهبندی حوضه بر اساس حساسیت به فرسایش است. برای ارزیابی نتایج مدل ژئومورفولوژیکی از مدل MPSIAC و برای واسنجی مدل مزبور، به کمک آمار رسوب ثبتشده و به روش حد وسط دستهها، آورد رسوبی حوضه تعیین شد. ناحیهبندی انجامشده توسط دو مدل تطابقی مناسب دارند. از میان عوامل نهگانة MPSIAC مجموع عوامل توپوگرافی و فرسایش سطحی بیشترین همبستگی را با مدل ژئومورفولوژیکی نشان میدهند. این امر بدان معنی است که نمیتوان از مدل ژئومورفولوژیکی در مناطقی که فرسایش غالب در آنها فرسایش خندقی و رودخانهای است استفاده کرد.
geomorphological model
stream power
MPSIAC
Sediment Rating Curve
susceptibility to erosion
2014
12
22
509
518
https://ijswr.ut.ac.ir/article_52603_e817ff4b735360dcc6c498f61c1b508f.pdf
Iranian Journal of Soil and Water Research
Iran J Soil Water Res
2008-479X
2008-479X
1393
45
4
چکیده های انگلیسی
2014
12
22
1
15
https://ijswr.ut.ac.ir/article_52604_10d86219364efbd3fc414bb1641ee300.pdf