TY - JOUR ID - 85627 TI - تبیین پدیدارشناسانه رفتار آب در شکل‌گیری نظام باغ‌سازی بیرجند با استفاده از مدل کیفی JO - تحقیقات آب و خاک ایران JA - IJSWR LA - fa SN - 2008-479X AU - شبانی, محمد AU - میرزایی, رضا AU - خسروی بیژائم, فرهاد AU - خلیل نژاد, سید محمد رضا AD - دانشجوی دکتری گروه معماری، واحد بیرجند، دانشگاه آزاد اسلامی، بیرجند، ایران AD - استادیار گروه معماری، واحد بیرجند، دانشگاه آزاد اسلامی، بیرجند، ایران AD - دانشکده صنایع دستی، دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان، ایران AD - استادیار گروه صنایع دستی، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران Y1 - 2021 PY - 2021 VL - 52 IS - 10 SP - 2651 EP - 2664 KW - آب و معماری KW - نظام توزیع آب KW - تمدن‌های آب KW - نظام‌های سنتی DO - 10.22059/ijswr.2021.330534.669075 N2 - در طول تاریخ، معماران همواره آب را به درون بناها دعوت کرده­اند. عنصر آب، چنان در ساخت ترکیب بناها وارد شده که عملاً نمی­توان آن را از معماری جدا دانست و بدون آن فضاها بی­جان و خشک جلوه می­کنند. این معنای بلند، نیازمند ارج نهادن، بروز و جلوه­گری در فرهنگ و معماری امروز ما دارد تا غبار کهنگی و تعلق به گذشته از چهره آن زدوده شود؛ اما چگونگی تحقق آن نیازمند تأمل و تحقیق است. افزون بر آن، با توجه به کمبود آب در ایران و به­ویژه در بیرجند، لازم است توجه ویژه و هنرمندانه­ای به این عنصر حیاتی شود و قدر و ارزش آن بیش‌ازپیش برای همگان معرفی شود. هدف از این پژوهش، تبیین رفتار آب در شکل‌گیری نظام باغ­سازی بیرجند با بهره‌گیری از روش کیفی و با رویکرد پدیدارشناسانه و پاسخگویی به این پرسش­ها است: آیا آب در نگاه معماران در نظام باغ­سازی بیرجند از اهمیتی برخوردار بوده است؟ آیا آب به لحاظ ابعاد فرآیندی، عملکردی و محیطی می­تواند مخاطبان را به خیزش و لذت روحی و روانی در نظام باغ­سازی وادار سازد؟ بدین منظور، داده­های مورد نیاز با نمونه‌گیری هدفمند و مصاحبه ژرف با پنج نفر از متخصصان، خبرگان و افراد ماهر در حوزه مورد پژوهش (معماری و میراث فرهنگی) که در نظام باغ­سازی بیرجند تجربه بالای 15 سال داشته و با نظام با باغ­سازی بیرجند آشنایی کامل داشتند، جمع­آوری شد. برای تعیین پایایی پرسشنامه­ها، پیش­آزمون انجام گرفت که مقدار آلفای کرونباخ برای پرسشنامه رفتار آب 82/0 و پرسشنامه نظام باغ­سازی 86/0 محاسبه شد که نشان از پایایی پرسشنامه‌ها دارد. سپس تحلیل داده­ها با استفاده از نرم‌افزار Maxqda صورت گرفت. نتایج تحلیل داده­ها نشان داد (05/0> P) که نه‌تنها آب در نگاه معماران در نظام باغ­سازی بیرجند از اهمیت برخوردار است بلکه آب به لحاظ ابعاد فرآیندی، عملکردی و محیطی می‌تواند مخاطبان را به خیزش و لذت روحی روانی در نظام باغ­سازی وادار سازد. با توجه به نتایج به‌دست‌آمده، پیشنهاد می­شود که نظام سنتی تأمین و گردش آب در باغ­های تاریخی حفظ شود، کارکردهای آب در باغ شامل منظر کشاورزی احیا شود و سعی بر این نباشد حال که منظر کشاورزی اهمیت گذشته را ندارد، آب کارکردهای غیر اصیلی در باغ­ها پیدا کند. UR - https://ijswr.ut.ac.ir/article_85627.html L1 - https://ijswr.ut.ac.ir/article_85627_cf343119299ee0a6842ccdc0df1051f5.pdf ER -