TY - JOUR ID - 76739 TI - بررسی همبستگی بارش‌های پاییزه حوضه‌های آبریز ایران با نمایه‌های دورپیوندی JO - تحقیقات آب و خاک ایران JA - IJSWR LA - fa SN - 2008-479X AU - هلالی, جلیل AU - پیشداد, الهام AU - علی دادی, معصومه AU - لوک زاده, صدیقه AU - اسعدی اسکویی, ابراهیم AU - نوروز ولاشدی, رضا AD - گروه مهندسی آبیاری و آبادانی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران AD - گروه اقلیم‌شناسی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران AD - شرکت مدیریت منابع آب ایران، تهران، ایران AD - پژوهشکده هواشناسی و علوم جو، تهران، ایران AD - گروه مهندسی آب، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران Y1 - 2020 PY - 2020 VL - 51 IS - 8 SP - 1921 EP - 1936 KW - نمایه‌های دورپیوندی KW - بارش پاییزی KW - حوضه‌های آبریز ایران KW - دمای سطح دریا DO - 10.22059/ijswr.2020.294238.668434 N2 - تغییرات بارش فصلی و سالانه تابع عوامل طبیعی و اقلیمی متعددی است که یکی از مهم­ترین آن­ها نمایه­های دورپیوندی هستند. هدف مطالعه کنونی، ارزیابی و بررسی همبستگی نمایه­های دورپیوندی با بارش­های پاییزه حوضه­های آبریز 30 گانه ایران است. به این منظور، داده­های بارش فصل پاییز 717 ایستگاه سینوپتیک، اقلیم­شناسی و باران­سنجی در یک دوره اقلیمی 28 ساله (1988-2015) بدون خلأ آماری و همگن انتخاب و همبستگی آن­ها با هشت نمایه دورپیوندی SOI، MEI، NAO، AO، NCP، C-SST، M-SST و P-SST با هشت تاخیر زمانی به دست آمد، سپس معناداری آن­ها بررسی و در نهایت تحلیل شدند. نتایج نشانگر همبستگی مثبت معنادار نمایه­های MEI (1/29 تا 3/43 درصد ایستگاه­های حوضه­های غربی، جنوبی، شرقی و شمال شرقی) و نمایه NAO (4/29 درصد ایستگاه­های حوضه­های شمال غربی) بودند در حالی که دو نمایه SOI (در 3/23 تا 7/53 ایستگاه­های حوضه­های غربی، جنوبی، شرقی و شمال شرقی) و C-SST (3/23 ایستگاه­های حوضه­های جنوب شرقی) دارای همبستگی منفی و معنادار بودند. از نظر گام زمانی مشخص شد شاخص­های Oct-MEI (3/43 درصد ایستگاه­ها همبستگی مثبت) و Aug-SOI (7/53 درصد ایستگاه­ها همبستگی منفی) با بیشترین ایستگاه­های مورد مطالعه همبستگی معنادار داشتند. بررسی حوضه­ای مشخص کرد فراوانی همبستگی­های معنادار در حوضه­های آبریز مختلف بین 9/10 الی 36 درصد متغیر است. نتایج این پژوهش نشان می­دهد که حدود 10 حوضه از حوضه­های مورد مطالعه با بیش از 30 درصد نمایه­های دورپیوندی همبستگی معنادار دارند که در هر حوضه آبریز متغیر است. بنابراین، نمایه­های دورپیوندی را با گام­های زمانی مختلف می­توان به عنوان متغیرهای پیش­بینی کننده بارش پاییزه در حوضه­های آبریز ایران مورد استفاده قرار داد. UR - https://ijswr.ut.ac.ir/article_76739.html L1 - https://ijswr.ut.ac.ir/article_76739_94b79f9ecd0f9f987878059406f2e9b6.pdf ER -