TY - JOUR ID - 74774 TI - تحلیل عدم قطعیت برآوردهای ماهواره‌ای و مبتنی بر پایگاه داده‌های اقلیمی تبخیر- تعرق واقعی (مطالعه موردی: حوضه کرخه) JO - تحقیقات آب و خاک ایران JA - IJSWR LA - fa SN - 2008-479X AU - قره خانی, ابوذر AU - قهرمان, نوذر AU - ایران نژاد, پرویز AD - دانشجوی دکتری گروه مهندسی آبیاری و آبادانی،دانشکده مهندسی و فناوری کشاورزی، دانشگاه تهران، کرج، ایران AD - دانشیار گروه مهندسی آبیاری و آبادانی-دانشکده مهندسی و فناوری کشاورزی،دانشگاه تهران، کرج، ایران AD - دانشیار گروه فیزیک فضا-موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران، تهران، ایران Y1 - 2020 PY - 2020 VL - 51 IS - 5 SP - 1177 EP - 1193 KW - تبخیرتعرق KW - عدم قطعیت KW - کاربری اراضی KW - کرخه DO - 10.22059/ijswr.2020.293401.668413 N2 - تبخیر- تعرق مولفه­ای مهم در بیلان آبی و یک عنصر کلیدی در مدیریت منابع آب به‌‌ خصوص در مناطق خشک و نیمه­خشک مانند ایران است. هدف از این پژوهش، بررسی عدم قطعیت برآوردهای تبخیر- تعرق واقعی (ETa) حاصل از یک مدل مبتنی بر سنجش از دور و دو پایگاه داده­های اقلیمی است. برای این منظور مقادیر ETa حاصل از مدل پریستلی- تیلور(PT- JPL) و دو پایگاه داده  GLEAM و ERA-Interim برای حوضه کرخه در دوره زمانی 2017-2013 تهیه شد. جهت تحلیل عدم قطعیت برای هر یاخته مکانی (با تفکیک 25/0× 25/0) در حوضه از روش کلاه سه‌گوشه(TCH)  استفاده شد. نتایج تحلیل عدم قطعیت نشان داد که داده­های ETERA-Interim،  ETGLEAMو ETPT- JPL به ترتیب در 38، 13 و 49 درصد یاخته­ها دارای عدم قطعیت کمتری هستند. بیشترین درصد یاخته­ها با کمترین عدم قطعیت در زیر حوضه­های سیمره، کرخه جنوبی و گاماسیاب مربوط به مدل ETPT-JPL به ترتیب 4/54، 3/72 و 50  و در زیر حوضه­های قره­سو و کشگان متعلق به پایگاه داده ETERA-Interim به ترتیب 5/55 و 4/53 درصد بود. بررسی تغییرات ارتفاعی ETa حوضه کرخه نشان داد که بر مبنای کمترین عدم قطعیت، نتایج دو پایگاه داده و مدل PT- JPL در ارتفاع 1400 تا 1800 متر از سطح دریا عملکرد بهتری دارند. داده­های ETPT-JPL در اقلیم خشک گرم و داده­های ETERA-Interimدر اقلیم نیمه مرطوب معتدل و داده­های ETGLEAM  در اقلیم بسیار مرطوب سرد، منتخب می­باشند.بر اساس الگوی کاربری اراضی و عدم قطعیت برآوردهای تبخیر- تعرق، در یاخته­هایی با کاربری کشاورزی- باغ و جنگل داده­های ETGLEAM از عدم قطعیت کمتری برخوردار می­باشند. در یاخته­های با کاربری مراتع، داده­های مدل ETPT- JPL و پایگاه ETERA-Interim و در یاخته­های با کاربری دیمزار، داده­های ETERA-Interim برگزیده شدند. امکان سنجی کاربست داده­های مورد استفاده، نیازمند بررسی­های بیشتر در سایر اقلیم­ها است. UR - https://ijswr.ut.ac.ir/article_74774.html L1 - https://ijswr.ut.ac.ir/article_74774_173130a774647df8c55385f11f9752ef.pdf ER -