TY - JOUR ID - 74516 TI - بررسی زغال زیستی اصلاح شده، نانورس و پلی‌وینیل استات بر تثبیت خاک و کنترل فرسایش بادی خاک شنی و شنی‌لومی JO - تحقیقات آب و خاک ایران JA - IJSWR LA - fa SN - 2008-479X AU - نورعلی وند, فاطمه AU - فرخیان فیروزی, احمد AD - دانشجوی دکتری علوم و مهندسی خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران. AD - دانشیار، گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز، ایران Y1 - 2020 PY - 2020 VL - 51 IS - 4 SP - 923 EP - 935 KW - پایداری خاکدانه KW - تونل باد KW - مقاومت برشی KW - خاکپوش DO - 10.22059/ijswr.2020.284793.668249 N2 - فرسایش بادی یکی از مهم­ترین مسائل زیست­محیطی جهان محسوب می­شود. این پدیده می­تواند اثرات مخربی بر کیفیت آب، هوا و سلامت انسان داشته باشد.در سال­های اخیر استفاده از خاک­پوش در کنترل فرسایش بادی و تثبیت خاک مورد توجه قرار گرفته است. هدف از انجام این پژوهش استفاده از نانورس مونت­موریلونایت، پلیمر پلی­وینیل­استات و زغال زیستی کاه گندم به منظور دستیابی به یک خاک­پوش طبیعی برای کنترل فرسایش بادی در خاک­های شنی و شنی­لومی بصورت آزمایشگاهی با آزمایش­های تونل باد بود. به این منظور آزمایش فاکتوریل به­صورت طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار اجرا شد. فاکتورها شامل (1) نوع خاکپوش (نانورس مونت­موریلونایت، پلیمر پلی­وینیل­استات و زغال زیستی کاه گندم)، (2) غلظت خاکپوش (نانو رس: 0، 16 و 32 ، پلیمر پلی­وینیل­استات: 0، 8 و 16 و زغال زیستی: 0، 65 و 200 گرم بر متر مربع) و (3) زمان (21، 42 و 63 روز) بودند. دو نمونه خاک (شنی و شنی­لومی) از کانون گرد و غبار جنوب شرق اهواز (کانون شماره 4) نمونه­برداری شد. سینی­های آزمایش (با ابعاد 50، 300 و 500 میلی­متر) تا لبه با خاک­ پر شدند. سپس، سوسپانسیون نانو­رس و پلی­وینیل­استات به­صورت یکنواخت روی خاک اسپری شد.  بیوچار نیز به­صورت یکنواخت با خاک­ها مخلوط شد. پس از گذشت مدت زمان مورد نظر سینی­ها در تونل با سرعت باد 20 متر بر ثانیه به مدت 5 دقیقه قرار داده شدند و سپس برخی ویژگی­های فیزیکی و مکانیکی خاک (پایداری خاک­دانه­ها، مقاومت نفوذی و مقاومت برشی) و تغییرات آن­ها نسبت به زمان اندازه­گیری شد. مقدار هدررفت خاک در زمان اول در خاک شنی در تیمار نانورس، پلیمر و زغال زیستی نسبت به شاهد به­ترتیب 98، 97 و 43 درصد و در خاک شنی­لومی 97، 95 و 58 درصد کاهش یافت. بیشترین میانگین وزنی قطر خاک­دانه، مقاومت نفوذی و برشی خاک در تیمار نانورس به­دست آمد. به­طور کلی نتایج نشان داد که کاربرد خاک­پوش­های نانورس، پلیمر و زغال زیستی به­ترتیب سبب کاهش معنی­دار فرسایش بادی در زمان­های مختلف در مقایسه با خاک شاهد شد. UR - https://ijswr.ut.ac.ir/article_74516.html L1 - https://ijswr.ut.ac.ir/article_74516_b5e97f2076de52fb853dd8a1f099100d.pdf ER -