TY - JOUR ID - 73598 TI - ارزیابی مصرف آب خرما در استان سیستان و بلوچستان با تکیه بر مفهوم آب مجازی JO - تحقیقات آب و خاک ایران JA - IJSWR LA - fa SN - 2008-479X AU - حکمت نیا, مهران AU - حسینی, سید مهدی AU - صفدری, مهدی AD - دانشجوی دکتری،گروه اقتصاد کشاورزی، دانشکده اقتصاد،دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران. AD - استادیار،گروه اقتصاد کشاورزی،دانشکده اقتصاد، دانشگاه سیستان و بلوچستان،زاهدان، ایران AD - دانشیار،گروه اقتصاد کشاورزی، دانشکده اقتصاد،دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران Y1 - 2020 PY - 2020 VL - 51 IS - 2 SP - 513 EP - 524 KW - آب آبی KW - آب سبز KW - بهره‌وری مصرف آب KW - ردپای آب DO - 10.22059/ijswr.2019.289422.668322 N2 - خرما یکی‌ از مهم‌ترین محصولات باغی ایران است که نقش به‌سزایی در ارزش افزوده بخش کشاورزی، اقتصاد و امنیت غذایی دارد. محدودیت منابع آب از اصلی‌ترین چالش‌های تولید این محصول در مناطق مختلف است؛ لذا مدیریت مصرف و استفاده بهینه از منابع آب در تولید امری ضروری است. یکی از راهکار‌های عملی مدیریت منابع آب، برآورد نیاز آبی گیاه و تعیین مقدار حجم آب مصرفی در مراحل مختلف تولید محصول است. به منظور محاسبه میزان حجم آب مصرف‌شده توسط محصولات کشاورزی در مراحل رشد، از شاخص آب مجازی استفاده می­شود. لذا در این تحقیق ابتدا نیاز آبی خرما در استان سیستان و بلوچستان با استفاده از مدل CROPWAT به­دست آمد. سپس حجم آب مجازی، ردپای آب، مصرف آب آبی و مصرف آب سبز برای سال 1390 تا 1396 محاسبه شد. نتایج نشان داد متوسط نیاز آبی خرما در این استان 52/21976 متر‌مکعب بر هکتار است در‌صورتی که متوسط آب مصرف‌شده برای تولید این محصول 58/46659 متر‌مکعب بر هکتار اندازه­گیری شد که نشان از بهره‌وری پایین مصرف آب به‌منظور تولید خرما در این استان دارد. به‌طوری که بهره‌وری آب خرما 29/0 کیلو‌گرم بر متر‌مکعب محاسبه شد. متوسط برداشت سالانه از منابع آب برای تولید خرما 67/399 میلیون متر‌مکعب برآورد شد. ایرانشهر، سراوان، سرباز و نیک‌شهر بیشترین میزان برداشت از منابع آب را داشتند. میانگین آب مجازی خرما 82/3 متر‌مکعب بر کیلوگرم محاسبه شد. نتایج تخمین رد‌پای آب نشان داد این استان پتانسیل پایینی در استفاده از آب باران جهت آبیاری محصول خرما دارد. UR - https://ijswr.ut.ac.ir/article_73598.html L1 - https://ijswr.ut.ac.ir/article_73598_f4a70716b295e43c9aa40ee3094d84d5.pdf ER -