%0 Journal Article %T بررسی نیمرخ‌های سرعت در رودخانه‌های دارای توده‌ گیاهی مستغرق در بستر و نیمه‌مستغرق در ساحل (مطالعه موردی: رودخانه‌های استان فارس و بوشهر) %J تحقیقات آب و خاک ایران %I دانشگاه تهران %Z 2008-479X %A نادری, مسعود %A افضلی مهر, حسین %A دهقان, ایوب %A امینی, علی اکبر %D 2022 %\ 05/22/2022 %V 53 %N 3 %P 513-526 %! بررسی نیمرخ‌های سرعت در رودخانه‌های دارای توده‌ گیاهی مستغرق در بستر و نیمه‌مستغرق در ساحل (مطالعه موردی: رودخانه‌های استان فارس و بوشهر) %K پدیده پایین‌افتادگی جریان %K توده گیاهی مستغرق %K قانون لگاریتمی %R 10.22059/ijswr.2022.338910.669206 %X آگاهی از چگونگی تغییرات نیمرخ سرعت در رودخانه­های دارای توده گیاهی در برآورد دقیق دبی جریان، سرعت برشی و مقاومت جریان اهمیت قابل‌توجهی دارد. ازاین‌رو در این پژوهش به بررسی نیمرخ­های سرعت در چهار بازۀ تقریباً مستقیم از رودخانه­های کوهستانی دارای توده گیاهی از استان­های فارس و بوشهر پرداخته شده است. داده­برداری در این پژوهش از اسفند 1399 شروع و در خرداد 1400 به پایان رسید. اندازه‌گیری‌ها در این پژوهش شامل نقشه­برداری، اندازه­گیری سرعت و داده‌برداری از ذرات بستر می­باشد. با بررسی 71 نیمرخ سرعت اندازه­گیری شده در بازه­های انتخابی، نشان داده شد که علی­رغم بالا بودن نسبت ظرافت () در بازه­های موردمطالعه، در 39 درصد نیمرخ­ها پدیده پایین‌افتادگی جریان رخ داده است که این موضوع نشان می­دهد که نسبت ظرافت تنها عامل تأثیرگذار بر پدیده پایین‌افتادگی جریان نمی­باشد. علاوه­ بر این در نیمرخ­های نزدیک به توده گیاهی مقدار پارامتر Dip بزرگ‌تر به دست آمد. همچنین با بررسی قانون لگاریتمی در نیمرخ­های سرعت مشخص شد که قانون لگاریتمی به‌خوبی در بازه­های دارای توده گیاهی قابل کاربرد می­باشد و مقدار حد بالای اعتبار قانون لگاریتمی تا 58 درصد عمق جریان به دست آمد. این مقدار در آزمایشگاه‌ها برای داده‌های سرعت تا 20 درصد عمق نزدیک بستر گزارش شده است. %U https://ijswr.ut.ac.ir/article_88559_bf0a2add06b78a4d9d5f02fc1045f124.pdf