%0 Journal Article %T کاربرد الگوریتم نوین بهینه‌سازی گروه گوریل‌ها برای مدیریت بهره‌برداری مخزن %J تحقیقات آب و خاک ایران %I دانشگاه تهران %Z 2008-479X %A پسندیده, ایرج %A یعقوبی, بهروز %D 2022 %\ 01/21/2022 %V 52 %N 11 %P 2829-2842 %! کاربرد الگوریتم نوین بهینه‌سازی گروه گوریل‌ها برای مدیریت بهره‌برداری مخزن %K بهینه‌سازی %K الگوریتم فرا ابتکاری %K گروه گوریل‌های مصنوعی %K بهره‌برداری از مخزن %R 10.22059/ijswr.2021.332658.669106 %X در این مقاله الگوریتم‌ فرا ابتکاری بهینه‌ساز گروه گوریل‌های مصنوعی (GTO) با الگوریتم‌های بهینه‌ساز گرگ خاکستری (GWO) و ازدحام ذرات (PSO) به منظور مدیریت بهره‌برداری بهینه از مخزن سد مقایسه شد. نتایج الگوریتم GTO با الگوریتم‌های GWO و PSO که در زمینه مسائل پیچیده مهندسی و بهره‌برداری از مخزن موفق عمل کردند، ارزیابی شد. تابع هدف کمینه‌سازی مجموع مربعات کمبود نیاز پایین‌دست طی دوره بهره‌برداری تعریف شد و قیود مربوط به معادله پیوستگی مخزن، حجم مخزن و حجم رهاسازی بر آن اعمال گردید. مطالعه موردی سد مخزنی جامیشان واقع در استان کرمانشاه در نظر گرفته شد. در این راستا مقادیر رواناب مربوط به سال‌های آماری 1390-1370 بعنوان جریان ورودی آب به مخزن برای مدیریت بهره‌برداری بهینه از مخزن معرفی شد. نتایج بدست آمده از الگوریتم‌های بهینه‌سازی با استفاده از شاخص‌های ارزیابی خطا شامل جذر میانگین مربعات خطا (RMSE)، میانگین قدر مطلق خطا (MAE)، معیار نش-ساتکلیف (NSE)، نسبت جذر میانگین مربعات خطا به انحراف معیار داده‌های مشاهداتی (RSR)، اطمینان‌پذیری، برگشت‌پذیری، آسیب‌پذیری و کمینه‌سازی تابع هدف مورد ارزیابی قرار گرفتند. مقادیر این شاخص‌ها به ترتیب برای GTO 86/2، 85/1، 73/0، 52/0، 69%، 36%، 23% و 7/4 می‌باشند. مقادیر این شاخص‌ها مشخص کردند الگوریتم GTO دارای دقت بسیار خوبی بوده و بهتر از الگوریتم‌های GWO و PSO عمل می­کند. لذا الگوریتم GTO می‌تواند بعنوان یک الگوریتم قدرتمند برای حل مسائل بهره‌برداری بهینه از مخزن سد بکار رود. براساس این الگوریتم، مقدار حجم رهاسازی آب بصورت تابعی از حجم مخزن سد، آورد به مخزن و مقادیر حجم تقاضای آب برای ماه‌های سال تعیین گردید. %U https://ijswr.ut.ac.ir/article_86347_95de43a88f160b4c2d76307c089ebfdf.pdf