%0 Journal Article %T بررسی اثر بسته سودها بر تعامل بین کشورهای حوضه رودخانه فرامرزی: کاربرد نظریه بازی تکاملی %J تحقیقات آب و خاک ایران %I دانشگاه تهران %Z 2008-479X %A میرزائی ندوشن, فهیمه %A بزرگ حداد, امید %D 2021 %\ 11/22/2021 %V 52 %N 9 %P 2441-2445 %! بررسی اثر بسته سودها بر تعامل بین کشورهای حوضه رودخانه فرامرزی: کاربرد نظریه بازی تکاملی %K رودخانه فرامرزی %K نظریه بازی تکاملی %K راهبرد پایدار %K بازی سه طرفه %R 10.22059/ijswr.2021.326710.669016 %X رودخانه­های فرامرزی منابع آب مشترک با اهمیتی هستند که می­توانند مجموعه منافع در زمینه­های اجتماعی، اقتصادی، زیست­محیطی و سیاسی برای همه کشورهای ساکن در حوضه به همراه آورند. مجموعه سودهای به­دست آمده از همکاری بین کشورها برای رسیدن به نقطه تعامل پایدار مطلوب بسیار موثر است که در بسیاری از تحقیقات پیرامون این زمینه مورد توجه قرار نمی­گیرد. در این تحقیق یک مدل بر پایه نظریه بازی تکاملی ارائه شد که در آن راهبرد­های کشورها در بهره­برداری از رودخانه فرامرزی تحلیل و ارزیابی شد. همچنین راهبرد­های پایدار تکاملی (ESS) بررسی و رفتار کشورها براساس تغییرات سودهای دریافتی آن­ها تحلیل شدند. این مدل برای یک حوضه دارای سه کشور ساکن به کار برده شد و چارچوبی برای شناخت رفتار و مدیریت منافع کشورها بسته به این که بالادست یا پایین­دست هستند، فراهم کرد. در انتها شبیه­سازی عددی برای بررسی فرآیند تکاملی راهبرد­ها و تأثیر پارامترها بر تعاملات بین کشورها اجرا شد. نتایج شبیه­سازی نشان­دهنده اثر قابل ملاحظه بسته سودهای کشور بالادست (سودهای غیر از سود بهره برداری از آب رودخانه) بر تعاملات بین کشورها و نقطه پایدار راهبردی نهایی بود. بسته سودهای دریافتی کشور بالادست حاصل از همکاری با کشورهای پایین­دست به مقدار 1-، 2-، 2 و 5 درصد نسبت به مقدار سود آبی حاصل از عدم همکاری کشور بالادست تغییر داده و سرعت همگرایی احتمال عدم همکاری یا همکاری کشور بالادست بررسی شد. نتیجه شد حتی افزایش یک درصدی در بسته سودها نسبت به مقدار سود آبی می­تواند منجر به همکاری سه جانبه کشورها شود. از این رو می­توان استدلال کرد که در مسئله تخصیص آب رودخانه­های فرامرزی توجه به نقش سایر منافع کشورها به غیر از منافع آبی می­تواند جواب مسئله تخصیص را تحت تأثیر قرار دهد. این نتایج می­تواند راهنمایی نظری برای کشورهای ساکن در حوضه یک رودخانه فرامرزی برای تعامل و همکاری با یکدیگر باشد. %U https://ijswr.ut.ac.ir/article_85225_fde5ddfed205ffd649ecc2e04fc13e5b.pdf