%0 Journal Article %T مدل بهینه مدیریت بهره‌برداری شبکه آبیاری با هدف سود بیشینه (مطالعه موردی: شبکه آبیاری قزوین) %J تحقیقات آب و خاک ایران %I دانشگاه تهران %Z 2008-479X %A عزیزآبادی فراهانی, مریم %A میرزایی اصل شیرکوهی, فرهاد %D 2020 %\ 11/21/2020 %V 51 %N 9 %P 2149-2162 %! مدل بهینه مدیریت بهره‌برداری شبکه آبیاری با هدف سود بیشینه (مطالعه موردی: شبکه آبیاری قزوین) %K مدیریت %K بهره وری اقتصادی %K الگوریتم مورچگان %K الگوی بهینه کشت %R 10.22059/ijswr.2020.291834.668379 %X با توجه به محدودیت منابع آب و ارزش آن در کشاورزی، تعیین الگوی کشت بهینه محصولات کشاورزی و برنامه‌ریزی آبیاری در شرایط کم­آبی حاکم بر حوضه‌های آبریز کشور از اهمیت بالایی برخوردار است. بنابراین تدوین و توسعه مدل الگوی بهینه کشت که قابلیت انعطاف‌پذیری در شرایط ترسالی و خشک‌سالی را دارا باشد، ضرورت می­یابد. هدف تحقیق تهیه مدلی است که تحت شرایط مختلف منابع آب بهترین برنامه آبیاری و سطح زیر کشت را برای بهره‌برداری شبکه آبیاری ارائه دهد. مدل پس از دریافت اطلاعات اولیه (گیاه، خاک و هواشناسی) و سناریوهای مختلف آبیاری و کم­آبیاری با اتصال به مدل رشد گیاهی آکواکراپ، عملکرد محصولات را تحت سناریوهای تعریف شده محاسبه می‌کند. سناریویی که بیشینه بهره‌وری اقتصادی را دارا است به عنوان برنامه‌ریزی آبیاری تعیین می‌گردد و با اتصال به ACO الگوی کشت بهینه برای حجم‌های مختلف آب سطحی در دسترس با هدف بیشینه­سازی سود خالص تعیین می‌گردد. الگوی کشت بهینه  برای کل محصولات مورد کشت شبکه آبیاری قزوین در چهار حالت مختلف امکان تحویل آب (100%، 80%، 75% و 70%) برای سال زراعی 94-93 جهت بررسی کارایی مدل انجام شد. نتایج نشان داد در حالتی­که سال نرمال و مقدار آب تحویلی به شبکه برابر متوسط دراز مدت (گزینه 100%) باشد، بیشترین مساحت به کشت گندم اختصاص می‌یابد (10740) و مساحت بدون کشت آبی حداقل خواهد بود. در حالتی­که 70 درصد مقدار متوسط دراز مدت سالانه تأمین شود سطح زیر کشت گندم  3000 هکتار خواهد بود و حدود 15000هکتار از شبکه به ناچار بایستی به صورت دیم و یا بدون کشت آبی اداره شود. نتایج نشان داد که برنامه تدوین­شده با توانایی بالا و انعطاف‌پذیری زیاد برای انواع شرایط موجود، قادر به تعیین الگوی بهینه و بیشینه­کردن سود شبکه است. %U https://ijswr.ut.ac.ir/article_77157_ebd40c9816e2d214d3011e22cf653262.pdf