%0 Journal Article %T بررسی جذب و انتقال سرب از خاک‌های آلوده به فلزات سنگین به اندام‌های هوایی ارقام مختلف گندم پائیزه %J تحقیقات آب و خاک ایران %I دانشگاه تهران %Z 2008-479X %A توکلی, عاطفه %A گلچین, احمد %A عبداللهی, سمانه %D 2020 %\ 10/22/2020 %V 51 %N 8 %P 1959-1969 %! بررسی جذب و انتقال سرب از خاک‌های آلوده به فلزات سنگین به اندام‌های هوایی ارقام مختلف گندم پائیزه %K آلودگی خاک %K رقم پیشگام %K رقم زارع %K رقم میهن %K سرب %R 10.22059/ijswr.2020.298317.668512 %X تجمع فلزات سنگین در خاک‌های کشاورزی، علاوه بر آلودگی محیط‌زیست موجب افزایش غلظت و جذب فلزات سنگین در گیاهان می‌شود. به‌منظور بررسی جذب و انتقال سرب در چهار رقم گندم پائیزه (زارع، پیشگام، میهن و اوروم)، تأثیر شش سطح آلودگی خاک به سرب (صفر، 25، 50، 100، 200 و 400 میلی‌گرم سرب در کیلوگرم خاک از منبع نیترات سرب [Pb(NO3)2]) بر روی این ارقام به‌صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار در شرایط گلخانه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که سطوح آلودگی خاک به‌ سرب، اثر معنی‌داری در سطح احتمال یک درصد P) (< 0.01  بر جذب سرب ارقام مختلف گندم داشت. بیش‌ترین مقدار جذب سرب زیست­توده در رقم میهن و از سطح آلودگی 400 میلی‌گرم سرب بر کیلوگرم خاک به میزان 67/2 میلی‌گرم در گلدان اندازه‌گیری شد. بیش‌ترین میزان وزن تر، بیش‌ترین غلظت سرب ریشه و بخش هوایی و بیش‌ترین مقدار جذب سرب زیست‌توده گیاه گندم در تمام سطوح آلودگی خاک به سرب در ارقام میهن و پیشگام مشاهده شد که نشان می‌دهد این ارقام توانایی بیشتری در جذب و انتقال سرب از ریشه به بخش هوایی دارند .فاکتور انتقال سرب برای هر چهار رقم گندم و در سطوح صفر تا 100 میلی‌گرم سرب بر کیلوگرم خاک کم‌تر از یک و فاکتور تجمع زیستی سرب بیش‌تر از یک بود. با توجه به اینکه در هر چهار رقم گندم مورد بررسی غلظت سرب در ریشه بیشتر از بخش هوایی بود، می‌توان این ارقام را جز گیاهان اجتناب‌کننده عنصر سرب در این سطوح طبقه‌بندی کرد. مطالعات بیشتر در شرایط عرصه توصیه می‌شود. %U https://ijswr.ut.ac.ir/article_76635_fba003ec3f0e89bfcd9176ac252e81b5.pdf