%0 Journal Article %T ارزیابی یکنواختی کودآبیاری در آبیاری جویچه‌ای %J تحقیقات آب و خاک ایران %I دانشگاه تهران %Z 2008-479X %A عباسی, فریبرز %A لیاقت, عبدالمجید %A گنجه, امیر %D 2010 %\ 02/20/2010 %V 39 %N 1 %P - %! ارزیابی یکنواختی کودآبیاری در آبیاری جویچه‌ای %K آبیاری جویچه‌ای %K توزیع %K کودآبیاری %K مدل ریاضی %K یکنواختی %R %X بکار بردن کود همراه آب آبیاری در حال گسترش است. لذا، تعیین معیارهای مناسب آن در روش‌های آبیاری سطحی امری ضروری است. در این تحقیق مسائل فنی کود‌‌آبیاری شامل یکنواختی توزیع، زمان تزریق و مدت زمان تزریق در آبیاری جویچه‌ای با دو رژیم انتها بسته و انتها باز با کاهش جریان و با استفاده از داده‌های مزرعه‌ای و یک مدل ریاضی کودآبیاری بررسی شده‌است. آزمایش‌های مزرعه‌ای در سال 1384 در یک خاک لومی بدون پوشش گیاهی در قالب اسپلیت پلات با طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با استفاده از دو رژیم آبیاری جویچه‌ای (انتها بسته و انتها باز هر دو با کاهش جریان) به عنوان فاکتور اصلی و سه تیمار تزریق کود نیترات پتاسیم شامل تزریق در تمام مدت زمان آبیاری، تزریق در نیمه اول آبیاری و تزریق در نیمه دوم آبیاری به عنوان فاکتور فرعی در دو تکرار اجرا شد. شاخص‌های توزیع یکنواختی نیمه (DULH) و چارک پایین (DULQ) برای آب و کود در آزمایش‌های مختلف تعیین و با مقادیر برآورد شده به‌وسیله مدل کودآبیاری مقایسه گردید. نتایج نشان داد که یکنواختی توزیع نیمه پایین کود برای آزمایش‌های تزریق کود در نیمه اول آبیاری بین 81 تا 89 درصد، برای آزمایش‌های تزریق در نیمه دوم آبیاری بین 93 تا 96 درصد و برای تزریق کود در تمام مدت زمان آبیاری بین 87 تا 93 درصد متغیر می‌باشد. یکنواختی توزیع نیمه پایین آب در همه آزمایش‌ها بسیار بالا و بین 94 تا 98 درصد تغییر نمود. آنالیز حساسیت نشان داد که ضریب انتشارپذیری طولی، پارامتر حساسی در مطالعه انتقال املاح روی سطح خاک نیست. نتایج حاکی از آن است که تزریق در نیمه دوم نسبت به تزریق در نیمه اول و کل آبیاری بهتر است. بهترین گزینه تزریق در نیمه دوم با شرایط انتها بسته می‌باشد. زیرا رواناب کودی در این حالت صفر و یکنواختی توزیع کود نیز قدری بالاتر است. نتایج مدل نیز تزریق در نیمه دوم با شرایط انتهای بسته را بهترین حالت نشان می‌دهد. از نظر یکنواختی توزیع کود، بین آزمایش‌های انتها باز و انتها بسته اختلاف معنی‌دار وجود نداشت. تلفات کود به‌صورت رواناب در جویچه‌های انتهای باز بین 7/17 تا 2/50 درصد متغیر بود. نتایج نشان داد که در صورت مدیریت صحیح، آبشویی و تلفات نفوذ عمقی عامل تهدید کننده‌ای در این روش کوددهی نیست. %U https://ijswr.ut.ac.ir/article_19923_fe197ade6edcdcd2bd7b018a106cf438.pdf